| بَرَاءَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى الَّذِينَ عَاهَدتُّم مِّنَ الْمُشْرِكِينَ (1) Alla e Nulaaɗo Makko on kisii e ɓen sirkooɓe ɓe ahoduɗon |
| فَسِيحُوا فِي الْأَرْضِ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللَّهِ ۙ وَأَنَّ اللَّهَ مُخْزِي الْكَافِرِينَ (2) Yahee ka leydi lebbi nayi; anndon pellet, onon o wonalli ronkinooɓe Alla e wonnde pellet, Alla ko hoynoowo heeferɓe ɓen |
| وَأَذَانٌ مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ يَوْمَ الْحَجِّ الْأَكْبَرِ أَنَّ اللَّهَ بَرِيءٌ مِّنَ الْمُشْرِكِينَ ۙ وَرَسُولُهُ ۚ فَإِن تُبْتُمْ فَهُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۖ وَإِن تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللَّهِ ۗ وَبَشِّرِ الَّذِينَ كَفَرُوا بِعَذَابٍ أَلِيمٍ (3) E ewnaango immorde ka Alla e Nulaaɗo Makko on, haa e yimɓe ɓen, ñalaande Hajju Mawnde nden, wonnde : Alla e Nulaaɗo Makko on ko daɗndiiɓe e sirkooɓe ɓen. Si on tuubii, ko ɗum ɓuri moƴƴannde on. Si on huccitii non, anndee pellet, on wonaali ronkinooɓe Alla. Humpitir ɓen yedduɓe lepte muusuɗe |
| إِلَّا الَّذِينَ عَاهَدتُّم مِّنَ الْمُشْرِكِينَ ثُمَّ لَمْ يَنقُصُوكُمْ شَيْئًا وَلَمْ يُظَاهِرُوا عَلَيْكُمْ أَحَدًا فَأَتِمُّوا إِلَيْهِمْ عَهْدَهُمْ إِلَىٰ مُدَّتِهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ (4) Si wanaa ɓen sirkooɓe ɓe ahoduɗon, refti ɓe ɗuytaali [e ahodal] mon ngal hay e huunde, ɓe wallindiraali kadi e gooto hoore-mon : timminanee ɓen ɗon ahadi maɓɓe ndin haa ka dumunna maɓɓe. Anndon pellet, Alla no yiɗi gomɗuɓe ɓen |
| فَإِذَا انسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُوا الْمُشْرِكِينَ حَيْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ وَخُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُوا لَهُمْ كُلَّ مَرْصَدٍ ۚ فَإِن تَابُوا وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ فَخَلُّوا سَبِيلَهُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (5) Si lebbi hormante ɗin timmii, waree sirkooɓe ɓen kala ka tawuɗon ɓe : nanngee ɓe, huuɓiton ɓe jooɗanoɗon ɓe e kala tommborde. Si ɓe tuubii, ɓe ñiiɓinii julde ɓe tottii zakka, (haray) accitee laawol maɓɓe ngol. Pellet, Alla ko Haforoowo Hinnotooɗo |
| وَإِنْ أَحَدٌ مِّنَ الْمُشْرِكِينَ اسْتَجَارَكَ فَأَجِرْهُ حَتَّىٰ يَسْمَعَ كَلَامَ اللَّهِ ثُمَّ أَبْلِغْهُ مَأْمَنَهُ ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَعْلَمُونَ (6) Si goɗɗo e sirkooɓe ɓen fatike(hoddiniimo) ma, fattin(hottu) mbo haa o nana konngol Alla ngol, refti yottinoy mo nokku hisirde makko. Tawde kamɓe ko ɓe yimɓe ɓe anndaa |
| كَيْفَ يَكُونُ لِلْمُشْرِكِينَ عَهْدٌ عِندَ اللَّهِ وَعِندَ رَسُولِهِ إِلَّا الَّذِينَ عَاهَدتُّمْ عِندَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۖ فَمَا اسْتَقَامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ (7) Ko honno ahadi woniranta sirkooɓe ɓen ka Alla e ka Nulaaɗo Makko on? Si wanaa ɓen ɓe ahoduɗon ka Juulirde hormanteere. Fodde hiɓe ñinnani on, ñinnanee ɓe. Pellet, Alla no yiɗi gomɗuɓe ɓen |
| كَيْفَ وَإِن يَظْهَرُوا عَلَيْكُمْ لَا يَرْقُبُوا فِيكُمْ إِلًّا وَلَا ذِمَّةً ۚ يُرْضُونَكُم بِأَفْوَاهِهِمْ وَتَأْبَىٰ قُلُوبُهُمْ وَأَكْثَرُهُمْ فَاسِقُونَ (8) Ko honno si ɓe foolii on, ɓe aynitataa e mooɗon enɗam wanaa ahadi?! Hiɓe weltinira on kunndule maɓɓe, ɓerɗe maɓɓe ɗen saloo; ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe kadi ko faasiqiiɓe |
| اشْتَرَوْا بِآيَاتِ اللَّهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَصَدُّوا عَن سَبِيلِهِ ۚ إِنَّهُمْ سَاءَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ (9) Ɓe waɗtitirii Aayeeje Alla ɗen coggu fanɗungu ɓe sakkii(faddii) e laawol Makko ngol. Pellet, kamɓe ko ɓe gollaynoo kon na bonii |
| لَا يَرْقُبُونَ فِي مُؤْمِنٍ إِلًّا وَلَا ذِمَّةً ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُعْتَدُونَ (10) Ɓe aynitataa e gomɗinɗo enɗam wanaa ahadi. Ko ɓen woni jaggitooɓe ɓen |
| فَإِن تَابُوا وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ ۗ وَنُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ (11) Si ɓe tuubii, ɓe ñinnii julde ɓe tottii zakka, haray ko ɓe siɗɓe mo'on ka diina. Meɗen fensitana Aayeeje ɗen yimɓe annduɓe |
| وَإِن نَّكَثُوا أَيْمَانَهُم مِّن بَعْدِ عَهْدِهِمْ وَطَعَنُوا فِي دِينِكُمْ فَقَاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْرِ ۙ إِنَّهُمْ لَا أَيْمَانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنتَهُونَ (12) Si ɓe firtii goondooje maɓɓe ɗen ɓaawo ahadi maɓɓe ndin ɓe yuwi e diina mon kan, haray haɓee hooreeɓe keeferaaku ɓen -tawde kamɓe ahadi alanaa ɓe - belajo'o, ɓe haɗitoto |
| أَلَا تُقَاتِلُونَ قَوْمًا نَّكَثُوا أَيْمَانَهُمْ وَهَمُّوا بِإِخْرَاجِ الرَّسُولِ وَهُم بَدَءُوكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ ۚ أَتَخْشَوْنَهُمْ ۚ فَاللَّهُ أَحَقُّ أَن تَخْشَوْهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ (13) E on haɓataa yimɓe firtuɓe goondooje maɓɓe, ɓe himmiri yaltinngol Nulaaɗo on, ko kamɓe kadi adii on ɗaɓɓitude? E on hulay ɓe?! Ko Alla ɓuri hanndude Mo huloton si on laatike gomɗimɓe |
| قَاتِلُوهُمْ يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ بِأَيْدِيكُمْ وَيُخْزِهِمْ وَيَنصُرْكُمْ عَلَيْهِمْ وَيَشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُّؤْمِنِينَ (14) Haɓee e mabɓe. Alla leptira ɓe juuɗe mon ɗen, O hoyna ɓe, O walla on e dow maɓɓe, O sellina ɓerɗe yimɓe gomɗimɓe |
| وَيُذْهِبْ غَيْظَ قُلُوبِهِمْ ۗ وَيَتُوبُ اللَّهُ عَلَىٰ مَن يَشَاءُ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (15) O itta tikkere ɓerɗe maɓɓe. Alla no jaɓana tuubuubuyee on Mo O muuyi. Alla ko Annduɗo Ñeeñuɗo |
| أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تُتْرَكُوا وَلَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جَاهَدُوا مِنكُمْ وَلَمْ يَتَّخِذُوا مِن دُونِ اللَّهِ وَلَا رَسُولِهِ وَلَا الْمُؤْمِنِينَ وَلِيجَةً ۚ وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (16) Kaa on sikku on accete, hara Alla anndaali ɓen tiiɗniiɓe e mon, hara ɓe jogitaaki gaanin Alla e Nulaaɗo Makko on e gomɗimɓe ɓen weldiiɓe? Alla ko Humpitiiɗo ko golloton |
| مَا كَانَ لِلْمُشْرِكِينَ أَن يَعْمُرُوا مَسَاجِدَ اللَّهِ شَاهِدِينَ عَلَىٰ أَنفُسِهِم بِالْكُفْرِ ۚ أُولَٰئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ وَفِي النَّارِ هُمْ خَالِدُونَ (17) Haananaa sirkooɓe ɓen nde ɓe wuurnitata Juulirɗe Alla ɗen, hara ko ɓe seeditaniiɓe wonkiiji maɓɓe ɗin keeferaaku. Ɓen ɗon golle maɓɓe ɗen yirbii yani; ko ka Yiite woni ko ɓe luttoyta |
| إِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَلَمْ يَخْشَ إِلَّا اللَّهَ ۖ فَعَسَىٰ أُولَٰئِكَ أَن يَكُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِينَ (18) Anndee ko wuurnitata Juulirɗe Alla ɗen : ko on gomɗinɗo Alla e Ñalaande Sakkitiinde nden, o ñiiɓni julde nde, o totti zakka on hara kadi o hulaali ko wanaa Alla. Hino tijjaa ka ɓen ɗon wondata e feewuɓe ɓen |
| ۞ أَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْحَاجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ كَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَجَاهَدَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۚ لَا يَسْتَوُونَ عِندَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ (19) E on waɗay yarnooɓe hajjunkeeɓe ɓen e wuurnitooɓe Juulirde hormanteere nden wano on gomɗinɗo Alla e Ñalaande Sakkitiinde O tiiɗnii e laawol Alla?! Ɓen ɓe fotataa ka Alla. Alla non fewnataa yimɓe tooñooɓe ɓen |
| الَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِندَ اللَّهِ ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَائِزُونَ (20) Ɓen gomɗimɓe, ɓe feridi fii laawol Alla ngol jawle maɓɓe e wonkiiji maɓɓe, ɓuri mawnude darja ka Alla. Ko ɓen woni malaaɓe ɓen |
| يُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُم بِرَحْمَةٍ مِّنْهُ وَرِضْوَانٍ وَجَنَّاتٍ لَّهُمْ فِيهَا نَعِيمٌ مُّقِيمٌ (21) Joomi maɓɓe no wewlinira ɓe yurmeende immorde ka Makko, e yarluyee, e Aljannaaji, no woodani ɓe nder majji neemaaji ñiiɓuɗi |
| خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۚ إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ (22) Ko duuminteeɓe nder majji poomaa. Pellet, njoɓdi mawndi no ka Alla |
| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا آبَاءَكُمْ وَإِخْوَانَكُمْ أَوْلِيَاءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْكُفْرَ عَلَى الْإِيمَانِ ۚ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ (23) Ko onon yo gomɗimɓe, wota on jogitor baabi- raaɓe mon ɓen e musiɗɓe mon ɓen weldiiɓe; si ɓe suɓike keeferaaku e dow liimanaaku. Kala e mo'on welduɗo e maɓɓe, ko ɓen ɗon woni tooñuɓe ɓen |
| قُلْ إِن كَانَ آبَاؤُكُمْ وَأَبْنَاؤُكُمْ وَإِخْوَانُكُمْ وَأَزْوَاجُكُمْ وَعَشِيرَتُكُمْ وَأَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا وَمَسَاكِنُ تَرْضَوْنَهَا أَحَبَّ إِلَيْكُم مِّنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَجِهَادٍ فِي سَبِيلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّىٰ يَأْتِيَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ ۗ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ (24) Maaku : "Si tawii ko baabiraaɓe mon ɓen, e ɓiɗɓe mon ɓen, e musiɗɓe mon ɓen, e resondiraa- ɓe mon ɓen, e bolondaa mon on, e jawle (mon) ɗe faggitiɗon, e ngeygu ngu hulaɗon yeebagol, e koɗooli ɗi welaɗon- ɓuraa yiɗeede e mon diini Alla, e Nulaaɗo Makko on e tiiɗnorgol fii Makko, haray heɗitee haa Alla adda yamiroore Makko nden. Alla non fewnataa yimɓe faasiqiiɓe ɓen |
| لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ فِي مَوَاطِنَ كَثِيرَةٍ ۙ وَيَوْمَ حُنَيْنٍ ۙ إِذْ أَعْجَبَتْكُمْ كَثْرَتُكُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنكُمْ شَيْئًا وَضَاقَتْ عَلَيْكُمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّيْتُم مُّدْبِرِينَ (25) Gomɗii Alla wallii on e nokkeeli ɗuuɗuɗi. [Annditee] kadi ñalnde Hunayni, tuma nde ɗuuɗal mon haawnunoo on, ngal duncanaali on hay e huunde, leydi ndin faaɗani on e hoore ko ndi yaaji kon fow, refti huccituɗon ko on doguɓe |
| ثُمَّ أَنزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَأَنزَلَ جُنُودًا لَّمْ تَرَوْهَا وَعَذَّبَ الَّذِينَ كَفَرُوا ۚ وَذَٰلِكَ جَزَاءُ الْكَافِرِينَ (26) Refti Alla Jippini deeƴere Makko nden e dow Nulaaɗo Makko on e gomɗimɓe ɓen. O Jippini kadi konu ngu on yi'aali, O lepti ɓen yedduɓe. Ko ɗum woni njoɓdu yedduɓe ɓen |
| ثُمَّ يَتُوبُ اللَّهُ مِن بَعْدِ ذَٰلِكَ عَلَىٰ مَن يَشَاءُ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (27) Refti ɓaawo ɗum, Alla jaɓana tuubuubuyee on Mo O muuyi, Alla ko Haforoowo Hinnotooɗo |
| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلَا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هَٰذَا ۚ وَإِنْ خِفْتُمْ عَيْلَةً فَسَوْفَ يُغْنِيكُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ إِن شَاءَ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (28) Ko onon yo gomɗimɓe, anndee sirkooɓe ɓen ko soɓuɓe : wata ɓe ɓaɗto Juulirde hormanteere nden ɓaawo hitaande maɓɓe ndee ɗoo. Si on hulii baasal, arma Alla alɗinira on ɓural Makko ngal, si on muuyii. Pellet, Alla ko Annduɗo Ñeeñuɗo |
| قَاتِلُوا الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حَتَّىٰ يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَن يَدٍ وَهُمْ صَاغِرُونَ (29) Haɓee ɓen ɓe gomɗinaa Alla e Ñalaande sakkitiinde nden, ɓe harmintaa ko Alla e Nulaaɗo Makko on harmini kon, ɓe diininortaako diina goonga, ɓeen jeyaaɓe e okkaaɓe Defte, haa ɓe jonnira sagalle=lempo on juuɗe [maɓɓe], ko ɓe jaasuɓe |
| وَقَالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَقَالَتِ النَّصَارَى الْمَسِيحُ ابْنُ اللَّهِ ۖ ذَٰلِكَ قَوْلُهُم بِأَفْوَاهِهِمْ ۖ يُضَاهِئُونَ قَوْلَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن قَبْلُ ۚ قَاتَلَهُمُ اللَّهُ ۚ أَنَّىٰ يُؤْفَكُونَ (30) Alyahuuda'en wi'i : "Uzayru ko ɓiɗɗo Alla", Annasara'en kadi wi'i : "Almasiihu ko ɓiɗɗo Alla". Ɗum ko konngol maɓɓe iwrungol e kunndule maɓɓe. Hiɓe nanndinoo konngol ɓen yeddunooɓe ko adii. Alla huɗii ɓe. Ko honno ɓe wonaa fefindoreede (e meere) |
| اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللَّهِ وَالْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِيَعْبُدُوا إِلَٰهًا وَاحِدًا ۖ لَّا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۚ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ (31) Ɓe jogitorii jannguɓe maɓɓe ɓen, e ruuɗiiɓe maɓɓe ɓen, e Almasiihu ɓiɗɗo Maryama rewetee gaanin Alla, ɓe yamiranooka si wanaa nde ɓe rewa reweteeɗo gooto, reweteeɗo alaa ko wanaa Kanko. Senayee woodanii Mo e kon ko ɓe sirkata |
| يُرِيدُونَ أَن يُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَيَأْبَى اللَّهُ إِلَّا أَن يُتِمَّ نُورَهُ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ (32) Hiɓe faandorii ñifinirgol Annoora Alla on kunndule maɓɓe ɗen, Alla no saloo si wanaa nde O timmiŋta Annoora Makko on, hay si heeferɓe ɓen añii [ɗum] |
| هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَىٰ وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ (33) Ko Kanko woni Nulirɗo Nulaaɗo Makko on peewal e diina goonga, fii yo o ɓamtu ka e hoore kala diina, hay si sirkooɓe ɓen añii [ɗum] |
| ۞ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ كَثِيرًا مِّنَ الْأَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَيَأْكُلُونَ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ ۗ وَالَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلَا يُنفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٍ (34) Ko onon yo gomɗimɓe, tabitii ko ɗuuɗuɓe e jannguɓe (Alyahuuda) ɓen, e ruuɗiiɓe (Annasaara) ɓen, hino ñaamira jawle yimɓe ɓen meere, hiɓe sakkoo e laawol Alla ngol. Ɓen ɓe no mooɓindira kaŋŋe e kaalise hara ɓe wintortaako(nafqataaɗe) fii laawol Alla, weltinirɓe lepte muusuɗe |
| يَوْمَ يُحْمَىٰ عَلَيْهَا فِي نَارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوَىٰ بِهَا جِبَاهُهُمْ وَجُنُوبُهُمْ وَظُهُورُهُمْ ۖ هَٰذَا مَا كَنَزْتُمْ لِأَنفُسِكُمْ فَذُوقُوا مَا كُنتُمْ تَكْنِزُونَ (35) Ñalnde ɗen (jawle) wulnoytee ka Yiite Jahannama, ɗe sunniree geece maɓɓe, e becce maɓɓe e ɓabbe maɓɓe : ko ɗum ɗoo mooɓannoɗon wonkiiji mon, meeɗee non kon ko mooɓanaynoɗon |
| إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ۚ ذَٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ ۚ فَلَا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنفُسَكُمْ ۚ وَقَاتِلُوا الْمُشْرِكِينَ كَافَّةً كَمَا يُقَاتِلُونَكُمْ كَافَّةً ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ (36) Tabitii limoore lebbi ɗin ka Alla, ko lebbi sappo e ɗiɗi, ka Alluwal Alla (reenaangal), Ñalnde O tagunoo kammuuli ɗin e leydi ndin. No e majji nayi hormanteeji : Ko ɗum woni diina ñiiɓuka. Wata on tooñu e majji wonkiiji mon. Haɓee sirkooɓe fow maɓɓe wano ɓe haɓirta on ɓe fow maɓɓe. Anndon pellet, Alla na wondi e gomɗumɓe ɓen |
| إِنَّمَا النَّسِيءُ زِيَادَةٌ فِي الْكُفْرِ ۖ يُضَلُّ بِهِ الَّذِينَ كَفَرُوا يُحِلُّونَهُ عَامًا وَيُحَرِّمُونَهُ عَامًا لِّيُوَاطِئُوا عِدَّةَ مَا حَرَّمَ اللَّهُ فَيُحِلُّوا مَا حَرَّمَ اللَّهُ ۚ زُيِّنَ لَهُمْ سُوءُ أَعْمَالِهِمْ ۗ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ (37) Anndee neeɓnugol ngol ko ɓeydaari e keeferaaku. Ɗum no majjiniree ɓen yedduɓe : hiɓe dagintinira ɗum hitaande, ɓe harmintina ɗum hitaande, fii yo ɓe hawritoy e limoore nden nde Alla harmini, ɓe dagintina ko Alla harmini. Ɓe cuɗanaama golle maɓɓe bonɗe ɗen. Alla non fewnataa yimɓe heeferɓe ɓen |
| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَا لَكُمْ إِذَا قِيلَ لَكُمُ انفِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الْأَرْضِ ۚ أَرَضِيتُم بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا مِنَ الْآخِرَةِ ۚ فَمَا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فِي الْآخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ (38) Ko onon yo gomɗimɓe, ko heɓi on, si on wi'anaama : "yaltee fii laawol Alla"; teddintinoɗo ka leydi? E on wela nguurndam aduna e diini laakara? Dakamme aduna ɗam wonaali ka laakara si wanaa seeɗa |
| إِلَّا تَنفِرُوا يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا وَيَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ وَلَا تَضُرُّوهُ شَيْئًا ۗ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (39) Si on yaltaali, O leptiray on lepte muusuɗe, O waɗtitira on yimɓe goo, on lorrirtaa Mo huunde. Alla ko haɗtanɗo kala huunde |
| إِلَّا تَنصُرُوهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِيَ اثْنَيْنِ إِذْ هُمَا فِي الْغَارِ إِذْ يَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا ۖ فَأَنزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيْهِ وَأَيَّدَهُ بِجُنُودٍ لَّمْ تَرَوْهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَىٰ ۗ وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا ۗ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ (40) Si on wallaali mo, gomɗii Alla walliino mo; tuma nde ɓen yedduɓe yaltinnoo mo, ɗiɗaɓo e ɗiɗooɓe, tuma nde ɓe wonunoo ka fammeere=wimmba, tuma nde o maakanaynoo wondiiɗo makko on : "Wata a suno, pellet, Alla no wondi e meeɗen". Alla Jippini deeƴere Makko nden e makko, O semmbini- niri mo konuuli ko on yi'aali, O waɗi konngol ɓen yedduɓe lesɗungol, Konngol Alla ngol woni toowungol. Alla ko Fooluɗo Ñeeñuɗo |
| انفِرُوا خِفَافًا وَثِقَالًا وَجَاهِدُوا بِأَمْوَالِكُمْ وَأَنفُسِكُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۚ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ (41) Yehee [ka jihaadi] ko on hoyfiraaɓe, maa teddiraaɓe, tiiɗnoron jawle mon e wonkiiji mon fii laawol Alla. Ko ɗum mooɗon ɓuri moƴƴannde on, si on laatike annduɓe |
| لَوْ كَانَ عَرَضًا قَرِيبًا وَسَفَرًا قَاصِدًا لَّاتَّبَعُوكَ وَلَٰكِن بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ ۚ وَسَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَوِ اسْتَطَعْنَا لَخَرَجْنَا مَعَكُمْ يُهْلِكُونَ أَنفُسَهُمْ وَاللَّهُ يَعْلَمُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ (42) Sinno ɗum laatino weeɓitannde (konhoyri) ɓadiindi e setewu raɓɓindungu=datangal ngal juutaani, ɓe jokketeno; kono saɗteende (yahdu ndun) woɗɗanii ɓe. Aray ka ɓe woondira Alla: "Sinno men hattanno, men yaltidayno e mo'on".Hiɓe halka wonkiiji maɓɓe. Alla no anndi pellet, ko ɓe fenuɓe |
| عَفَا اللَّهُ عَنكَ لِمَ أَذِنتَ لَهُمْ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَتَعْلَمَ الْكَاذِبِينَ (43) Alla yaafanike ma! ko hɗaɗno accaa duŋagol (cakkitgol) ɓe haa ɓanngane goongunɓe ɓen, anndaa fenooɓe ɓen |
| لَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ أَن يُجَاهِدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالْمُتَّقِينَ (44) Ɓen gomɗimɓe Alla e Ñalaande sakkitiinde nden duŋinortaako ma nde ɓe waɗata jihaadi jawle maɓɓe ɗen e wonkiiji maɓɓe ɗin. Alla ko annduɗo gomɗuɓe ɓen |
| إِنَّمَا يَسْتَأْذِنُكَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَارْتَابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ فِي رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُونَ (45) Anndu ko duŋinoto maa, ko ɓen ɓe gomɗintaa Alla e Ñalaande sakkitiinde nden, ɓerɗe maɓɓe ɗen sikkitii. Kamɓe e sikkitaare maɓɓe nden hiɓe rutti-ruttinnoo |
| ۞ وَلَوْ أَرَادُوا الْخُرُوجَ لَأَعَدُّوا لَهُ عُدَّةً وَلَٰكِن كَرِهَ اللَّهُ انبِعَاثَهُمْ فَثَبَّطَهُمْ وَقِيلَ اقْعُدُوا مَعَ الْقَاعِدِينَ (46) Sinno ɓe faalano yaltugol, ɓe hebilanayno ngol hebilaare. Kono Alla añii yaltugol ɓe ngol; O aamini ɓe. Ɓe wi'anaa : "Jooɗodee e jooɗiiɓe ɓen |
| لَوْ خَرَجُوا فِيكُم مَّا زَادُوكُمْ إِلَّا خَبَالًا وَلَأَوْضَعُوا خِلَالَكُمْ يَبْغُونَكُمُ الْفِتْنَةَ وَفِيكُمْ سَمَّاعُونَ لَهُمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ (47) Sinno ɓe yaltiduno e mooɗon, ɓe ɓeydataano on si wanaa bone, ɓe liɓayno kadi konnaagu hakkunde mon; hiɓe ɗaɓɓana on fitina. Hino e mo'on heɗitantooɗo ɓe. Alla non ko annduɗo tooñooɓe ɓen |
| لَقَدِ ابْتَغَوُا الْفِتْنَةَ مِن قَبْلُ وَقَلَّبُوا لَكَ الْأُمُورَ حَتَّىٰ جَاءَ الْحَقُّ وَظَهَرَ أَمْرُ اللَّهِ وَهُمْ كَارِهُونَ (48) Gomɗii ɓe ɗaɓɓiino fitina on ko adii, ɓe waylitan-maa fiyaaku on haa goonga kan ari, fiyaaku Alla on feeñi tawi ko ɓe añuɓe (ɗum) |
| وَمِنْهُم مَّن يَقُولُ ائْذَن لِّي وَلَا تَفْتِنِّي ۚ أَلَا فِي الْفِتْنَةِ سَقَطُوا ۗ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكَافِرِينَ (49) Hino e maɓɓe wi'oowo : "Duŋano(sakkitan) lam (heddagol), wata a fitinam." Anndee ko e fitina on (tigiri) ɓe yani; pellet, Jahannama ko huuɓitaynge(fiiltii) heeferɓe ɓen |
| إِن تُصِبْكَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ ۖ وَإِن تُصِبْكَ مُصِيبَةٌ يَقُولُوا قَدْ أَخَذْنَا أَمْرَنَا مِن قَبْلُ وَيَتَوَلَّوا وَّهُمْ فَرِحُونَ (50) Si moƴƴere heɓii ma, metta ɓe. Si musiiba heɓii ma, ɓe wi'a : "Banni men nanngunoo fiyaaku amen ko adii." Hiɓe huccita ko ɓe weltiiɓe |
| قُل لَّن يُصِيبَنَا إِلَّا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَنَا هُوَ مَوْلَانَا ۚ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ (51) Maaku : "Heɓataa men si wanaa kon ko Alla winndani men. Ko Kanko woni Giɗo amen. Ko e Alla woni ko gomɗimɓe ɓen fawotoo |
| قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنَا إِلَّا إِحْدَى الْحُسْنَيَيْنِ ۖ وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ أَن يُصِيبَكُمُ اللَّهُ بِعَذَابٍ مِّنْ عِندِهِ أَوْ بِأَيْدِينَا ۖ فَتَرَبَّصُوا إِنَّا مَعَكُم مُّتَرَبِّصُونَ (52) Maaku : "Hara hiɗon habbitori men si wanaa gootel e moƴƴereeji ɗin ɗiɗi? Menen kadi meɗen faditii e mon, nde Alla meminirta on lepte immorde ka Makko, maa e juuɗe amen. Habbitee! Menen meɗen habbodi e mooɗon |
| قُلْ أَنفِقُوا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا لَّن يُتَقَبَّلَ مِنكُمْ ۖ إِنَّكُمْ كُنتُمْ قَوْمًا فَاسِقِينَ (53) Maaku : "Wintee(nafqe) hiɗon yiɗi maa hiɗon añi : on jaɓantaake, onon on laatinoke yimɓe faasiqiiɓe |
| وَمَا مَنَعَهُمْ أَن تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقَاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَبِرَسُولِهِ وَلَا يَأْتُونَ الصَّلَاةَ إِلَّا وَهُمْ كُسَالَىٰ وَلَا يُنفِقُونَ إِلَّا وَهُمْ كَارِهُونَ (54) Haɗaali ɓe jaɓeede wintaaje maɓɓe ɗen, si wanaa ko ɓe yeddiri kon Alla e Nulaaɗo Makko on, ɓe arataa e julde si wanaa hara ko ɓe aamuɓe, ɓe wintotaako si wanaa hara ko ɓe añuɓe |
| فَلَا تُعْجِبْكَ أَمْوَالُهُمْ وَلَا أَوْلَادُهُمْ ۚ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُعَذِّبَهُم بِهَا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَتَزْهَقَ أَنفُسُهُمْ وَهُمْ كَافِرُونَ (55) Wata jawle maɓɓe e ɓiɗɓe maɓɓe haawne! Anndu ko Alla faandii ko nde O leptirta ɗe ɓe ka nguurndam aduna, wonkiiji maɓɓe ɗin ɗoofee hara ko ɓe yedduɓe |
| وَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنَّهُمْ لَمِنكُمْ وَمَا هُم مِّنكُمْ وَلَٰكِنَّهُمْ قَوْمٌ يَفْرَقُونَ (56) Hiɓe woondira Alla [kamɓe naafiqi'en] wonnde ko ɓe jeyaaɓe e mo'on; ɓe wonaali jeyaaɓe e mo'on. Ko woni kamɓe ko ɓe yimɓe hulooɓe |
| لَوْ يَجِدُونَ مَلْجَأً أَوْ مَغَارَاتٍ أَوْ مُدَّخَلًا لَّوَلَّوْا إِلَيْهِ وَهُمْ يَجْمَحُونَ (57) Sinno ɓe heɓayno doñorgal, maa pammeeje maa pulfa(naatirde), ɓe huccayno e ɗum hara hiɓe yaccoo |
| وَمِنْهُم مَّن يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقَاتِ فَإِنْ أُعْطُوا مِنْهَا رَضُوا وَإِن لَّمْ يُعْطَوْا مِنْهَا إِذَا هُمْ يَسْخَطُونَ (58) No e maɓɓe ɓen aybinooɓe ma ka senndugol sadakaaji : si ɓe jonnaama e majji, ɓe weltoo; si ɓe jonnaaka non e majji, jaka yoo kamɓe hiɓe tikka |
| وَلَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا مَا آتَاهُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَقَالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ سَيُؤْتِينَا اللَّهُ مِن فَضْلِهِ وَرَسُولُهُ إِنَّا إِلَى اللَّهِ رَاغِبُونَ (59) Sinno kamɓe ɓe weltorno kon ko Alla okki ɓe e Nulaaɗo Makko on, ɓe wi'i : "Alla yonii men. Arma Alla okkora men e ɓural Makko ngal e Nulaaɗo Makko on. Menen ko men rerɗuɓe faade e Alla |
| ۞ إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ ۖ فَرِيضَةً مِّنَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (60) Anndee sadakaaji ɗin ko fii waasuɓe ɓen, e miskiinaaɓe ɓen, e gollooɓe e majji ɓen, e woowinirteeɓe ɓerɗe mun (Lislaamu) ɓen, e daaɗe rinɗinteeɓe, e ɓen ñawliiɓe, e fii laawol Alla e ɓii-laawol. Ko farilla immorde ka Alla. Alla ko Annduɗo Ñeeñuɗo |
| وَمِنْهُمُ الَّذِينَ يُؤْذُونَ النَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ ۚ قُلْ أُذُنُ خَيْرٍ لَّكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَيُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِينَ وَرَحْمَةٌ لِّلَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ ۚ وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ رَسُولَ اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ (61) No e maɓɓe ɓen lorrayɓe Annabiijo on hiɓe wi'a : "Ko o nopel".-Maaku : "Ko noppel moƴƴere mon. Himo gomɗini Alla o goongini gomɗimɓe ɓen, e yurmeende ɓen gomɗimɓe e mooɗon. Ɓen lorrayɓe Nulaaɗo Alla on, hino woodani ɓe lepte muusuɗe |
| يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ لِيُرْضُوكُمْ وَاللَّهُ وَرَسُولُهُ أَحَقُّ أَن يُرْضُوهُ إِن كَانُوا مُؤْمِنِينَ (62) Hiɓe woondirana on Alla fii yo ɓe weltin on. Ko Alla -e Nulaaɗo makko on- ɓuri hanndude e weltineede, si ɓe laatike gomɗimɓe |
| أَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّهُ مَن يُحَادِدِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَأَنَّ لَهُ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدًا فِيهَا ۚ ذَٰلِكَ الْخِزْيُ الْعَظِيمُ (63) E ɓe anndaa woonde mo lunnduki Alla e Nulaaɗo Makko on, haray no woodani mo Yiite Jahannama, ko o luttoowo e magge? Ko ɗum woni koyeera mawɗo |
| يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمْ ۚ قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّهَ مُخْرِجٌ مَّا تَحْذَرُونَ (64) Naafiqiiɓe ɓen no huli nde cortewol(simoore) Jippintee e maɓɓe ngol no humpita ɓe ko woni e ɓerɗe maɓɓe. Maaku : "Jalkitee, pellet, Alla ko yaltinoowo kon ko huluɗon (wata jippo) |
| وَلَئِن سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ ۚ قُلْ أَبِاللَّهِ وَآيَاتِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ (65) Si a lanndike ɓe, ɓe wi'ay: "Anndee men laatinoke meɗen jumpa meɗen fija." Maaku : "E ko Alla, e Aayeeje Makko ɗen e Nulaaɗo Makko on laatinoɗon hiɗon jalkita |
| لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُم بَعْدَ إِيمَانِكُمْ ۚ إِن نَّعْفُ عَن طَائِفَةٍ مِّنكُمْ نُعَذِّبْ طَائِفَةً بِأَنَّهُمْ كَانُوا مُجْرِمِينَ (66) Wata on ngantino: gomɗii on yeddii ɓaawo gomɗinal mon. Si Men yaafike fedde goo e mooɗon, Men leptay fedde goo tawde kamɓe ɓe laatinoke bonnooɓe |
| الْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُم مِّن بَعْضٍ ۚ يَأْمُرُونَ بِالْمُنكَرِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَيَقْبِضُونَ أَيْدِيَهُمْ ۚ نَسُوا اللَّهَ فَنَسِيَهُمْ ۗ إِنَّ الْمُنَافِقِينَ هُمُ الْفَاسِقُونَ (67) Naafiqi'en worɓe, e naafiqi'en rewɓe, yoga maɓɓe no jeyaa e yaoga. Hiɓe yamira ŋiñere, ɓe haɗa moƴƴere, hiɓe tama juuɗe maɓɓe. Ɓe yejjitii Alla, Kanko kadi O yejjiti ɓe. Pellet, naafiqiiɓe ɓen ko kamɓe woni faasiqi'en |
| وَعَدَ اللَّهُ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ هِيَ حَسْبُهُمْ ۚ وَلَعَنَهُمُ اللَّهُ ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِيمٌ (68) Alla fodii naafiqi'en worɓe, e naafiqi'en rewɓe, e heeferɓe ɓen, Yiite Jahannama, ko ɓe luttinteeɓe ton.Nge yonii ɓe. Alla huɗii ɓe, hino woodani ɓe lepte duumiiɗe |
| كَالَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ كَانُوا أَشَدَّ مِنكُمْ قُوَّةً وَأَكْثَرَ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُم بِخَلَاقِكُمْ كَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِينَ مِن قَبْلِكُم بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ كَالَّذِي خَاضُوا ۚ أُولَٰئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ (69) [Hiɓe wa'i] wano ɓen adinooɓe on : ɓe laatinoke ɓurɓe on saɗtude doole, ɓurɓe on ɗuuɗude jawle e ɓiɗɓe. Ɓe dakmitori [ontuma] e tagu maɓɓe ngu dakmitorɗon geɓal mon ngal wano adinooɓe on ɓen dakmitornoo geɓal maɓɓe ngal, jumpirɗon wano ɓe jumpirnoo. Ɓen ɗon, golle maɓɓe ɗen poɓii(yirbii) aduna e laakara. Ko ɓen ɗon woni hayruɓe(perdube) ɓen |
| أَلَمْ يَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَقَوْمِ إِبْرَاهِيمَ وَأَصْحَابِ مَدْيَنَ وَالْمُؤْتَفِكَاتِ ۚ أَتَتْهُمْ رُسُلُهُم بِالْبَيِّنَاتِ ۖ فَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَٰكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ (70) E kabaaru ɓen adinooɓe ɓe araali ɓe : yimɓe Nuuhu ɓen, e Aadi'en, e Thamuuda'en, e yimɓe Ibraahiima ɓen, e wonndiɓe Madyana ɓen e waylitanooɓe ɓen? Nulaaɓe maɓɓe ɓen addani ɓe hujjaaji ɓannguɗi. Alla wonaali tooñoowo ɓe, ko woni tun ko wonkiiji maɓɓe ɗin ɓe wonunoo tooñude |
| وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ ۚ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ أُولَٰئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ (71) Gomɗimɓe worɓe ɓen e gomɗimɓe rewɓe ɓen yoga maɓɓe ko wallooɓe yoga. Hiɓe yamira moƴƴere, ɓe haɗa ŋiñere, ɓe ñiiɓna julde, ɓe totta zakka, ɓe ɗoftoo Alla e Nualaaɗo Makko on. Ɓen ɗon, arma Alla yurmee ɓe. Pellet, Alla ko Fooluɗo, Ñeeñuɗo |
| وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَمَسَاكِنَ طَيِّبَةً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ ۚ وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللَّهِ أَكْبَرُ ۚ ذَٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (72) Alla fodii gomɗimɓe worɓe ɓen e gomɗimɓe rewɓe ɓen Aljannaaji, ɗi canɗi ilata e ley majji, ko ɓe duumotooɓe nder majji, e koɗooli laaɓuɗi e nder Aljanna duumal. E yarluyee Alla ɓurɗo mawnude. Ko ɗum woni malal mawnungal. @Corrected |
| يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ ۚ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ ۖ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ (73) Ko an yo Annabiijo, haɓu heeferɓe ɓen e naafiqiiɓe ɓen, saɗtinanaa ɓe; weerde maɓɓe nden ko Jahannama, nge bonii ruttorde |
| يَحْلِفُونَ بِاللَّهِ مَا قَالُوا وَلَقَدْ قَالُوا كَلِمَةَ الْكُفْرِ وَكَفَرُوا بَعْدَ إِسْلَامِهِمْ وَهَمُّوا بِمَا لَمْ يَنَالُوا ۚ وَمَا نَقَمُوا إِلَّا أَنْ أَغْنَاهُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ مِن فَضْلِهِ ۚ فَإِن يَتُوبُوا يَكُ خَيْرًا لَّهُمْ ۖ وَإِن يَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ عَذَابًا أَلِيمًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ ۚ وَمَا لَهُمْ فِي الْأَرْضِ مِن وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ (74) Hiɓe woondira Alla ɓe wowlaali, gomɗii le ɓe wowlii konngol keeferaaku ngol, ɓe yeddi ɓaawo silmugol maɓɓe, ɓe himmiri ko ɓe heɓaali. Ɓe mettiniraali (ɓe aybiniri) si wanaa fii Alla - e Nulaaɗo Makko on - alɗinirii ɓe e ɓural Makko ngal. Si ɓe tuubii, wonanay ɓe moƴƴere. Si ɓe huccitii non, Alla leptiray ɓe lepte muusuɗe aduna e laakara; giɗo alanaa ɓe ka leydi wanaa ballo |
| ۞ وَمِنْهُم مَّنْ عَاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتَانَا مِن فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ (75) Hino e maɓɓe ƴettanɓe Alla ahadi : "Si O okkorii men e ɓural Makko ngal, ko ma men sakko, men laatoo jeyaaɓe e moƴƴuɓe ɓen |
| فَلَمَّا آتَاهُم مِّن فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَتَوَلَّوا وَّهُم مُّعْرِضُونَ (76) Nde O okkunoo ɓe e ɓural Makko nagl, ɓe wuddiri ɗum ɓe hucciti ko ɓe ɗuurnii ɓe |
| فَأَعْقَبَهُمْ نِفَاقًا فِي قُلُوبِهِمْ إِلَىٰ يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِمَا أَخْلَفُوا اللَّهَ مَا وَعَدُوهُ وَبِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ (77) O waɗtintinirani ɓe naafiqaaku ka ɓerɗe maɓɓe haa Ñalnde ɓe hawroyta e Makko, sabu ko ɓe lunndii Alla kon ko ɓe fodunoo Mo e ko ɓe laatinoo hiɓe fena |
| أَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُمْ وَأَنَّ اللَّهَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ (78) E ɓee anndaa wonnde Alla no anndi sirru maɓɓe e cowndi(gunndo) maɓɓe e wonnde pellet, Alla ko annduɗo wirniiɗi ɗin |
| الَّذِينَ يَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعِينَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فِي الصَّدَقَاتِ وَالَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهْدَهُمْ فَيَسْخَرُونَ مِنْهُمْ ۙ سَخِرَ اللَّهُ مِنْهُمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ (79) Ɓen aybinooɓe gattooɓe jeyaaɓe e gomɗimɓe ɓen ka sadakaaji e ɓen ɓe heɓataa si wanaa tiiɗnaare maɓɓe nden, hiɓe jalkita ɓen. Alla jalkitii ɓe. Hino woodani ɓe lepte muusuɗe |
| اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لَا تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِن تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ۗ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ (80) Insinano ɓe, maa hara a insinanaaki ɓe -hay si a insinanike ɓe laaɓi cappanɗe jeeɗiɗi - Alla yaafantaako ɓe. Ko waɗi ɗum, ɓen ɓe yeddii Alla e Nulaaɗo Makko on. Alla feewnataa yimɓe faasiqiiɓe ɓen |
| فَرِحَ الْمُخَلَّفُونَ بِمَقْعَدِهِمْ خِلَافَ رَسُولِ اللَّهِ وَكَرِهُوا أَن يُجَاهِدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَقَالُوا لَا تَنفِرُوا فِي الْحَرِّ ۗ قُلْ نَارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرًّا ۚ لَّوْ كَانُوا يَفْقَهُونَ (81) Tultunooɓe ɓen weltorii jooɗagol maɓɓe ngol lunndoo Nulaaɗo Alla on, ɓe añiniri haɓirgol jawle maɓɓe ɗen e wonkiiji maɓɓe ɗin fii laawol Alla ngol, ɓe wi'i : "Wata on yaltu e nguleendi ndin". Maaku : "Ko Yiite Jahannama ɓuri tiiɗude nguleendi." - Sinno ɓe faamaynoo |
| فَلْيَضْحَكُوا قَلِيلًا وَلْيَبْكُوا كَثِيرًا جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ (82) Yo ɓe jalu seeɗa ɓe wulla buy njoɓdi ko ɓe laatinoo hiɓe faggitoo |
| فَإِن رَّجَعَكَ اللَّهُ إِلَىٰ طَائِفَةٍ مِّنْهُمْ فَاسْتَأْذَنُوكَ لِلْخُرُوجِ فَقُل لَّن تَخْرُجُوا مَعِيَ أَبَدًا وَلَن تُقَاتِلُوا مَعِيَ عَدُوًّا ۖ إِنَّكُمْ رَضِيتُم بِالْقُعُودِ أَوَّلَ مَرَّةٍ فَاقْعُدُوا مَعَ الْخَالِفِينَ (83) Si Alla ruttitii ma faade e fedde jeyaande e maɓɓe ɓe duŋinani maa yaltugol, maaku : "On yaltidataa e am poomaa, on haɓidataa e am gaño. Onon on welaama jooɗagol ka laawol aranol, jooɗodee e lunndii ɓe ɓen |
| وَلَا تُصَلِّ عَلَىٰ أَحَدٍ مِّنْهُم مَّاتَ أَبَدًا وَلَا تَقُمْ عَلَىٰ قَبْرِهِ ۖ إِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَمَاتُوا وَهُمْ فَاسِقُونَ (84) Wata a juulu e gooto maɓɓe maayɗo poomaa, wata a daro e qabru makko. Kamɓe ɓe yeddii Alla e Nulaaɗo Makko on ɓe maayi ko ɓe faasiqiiɓe |
| وَلَا تُعْجِبْكَ أَمْوَالُهُمْ وَأَوْلَادُهُمْ ۚ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ أَن يُعَذِّبَهُم بِهَا فِي الدُّنْيَا وَتَزْهَقَ أَنفُسُهُمْ وَهُمْ كَافِرُونَ (85) Wata jawle maɓɓe e ɓiɗɓe maɓɓe haawne! Anndu ko Alla faandii ko nde O leptirta ɗe ɓe ka aduna, wonkiiji maɓɓe ɗin ɗoofee hara ko ɓe yedduɓe |
| وَإِذَا أُنزِلَتْ سُورَةٌ أَنْ آمِنُوا بِاللَّهِ وَجَاهِدُوا مَعَ رَسُولِهِ اسْتَأْذَنَكَ أُولُو الطَّوْلِ مِنْهُمْ وَقَالُوا ذَرْنَا نَكُن مَّعَ الْقَاعِدِينَ (86) Si Cortewol jippinaama : "Si ko woni, gomɗinee Alla tiiɗnodon jihaadi e Nulaaɗo Makko on", jom-yaajeende'en e maɓɓe duŋinoto ma ɓe wi'a : "Accu men wontida e jooɗiiɓe ɓen |
| رَضُوا بِأَن يَكُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِ وَطُبِعَ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا يَفْقَهُونَ (87) Ɓe welaama heddodugol e lunndiiɓe ɓen. Notaama e ɓerɗe maɓɓe ɗen, kamɓe ɓe faamataa |
| لَٰكِنِ الرَّسُولُ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ جَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ ۚ وَأُولَٰئِكَ لَهُمُ الْخَيْرَاتُ ۖ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (88) Kono Nulaaɗo on kañum e gomɗimɓe wonnduɓe e makko ɓen ɓe tiiɗnorii jawle maɓɓe ɗen e wonkiiji maɓɓe ɗin. Ɓen ɗon, hino woodani ɓe moƴƴereeji, ko ɓen kadi woni malaaɓe ɓen |
| أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا ۚ ذَٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (89) Alla heblanii ɓe Aljannaaji ɗi canɗi ilata senngo ley majji, ko ɓe duumotooɓe ton. Ko ɗum woni maloore mawnde nden. @Corrected |
| وَجَاءَ الْمُعَذِّرُونَ مِنَ الْأَعْرَابِ لِيُؤْذَنَ لَهُمْ وَقَعَدَ الَّذِينَ كَذَبُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ سَيُصِيبُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ (90) Ngantinotooɓe jeyaaɓe e yimɓe buruure ɓen ari fii yo ɓe duŋinane. Ɓen fenanɓe Alla e Nulaaɗo Makko on luttiti (jooɗii). Arma lepte muusuɗe mema ɓen yedduɓe e maɓɓe |
| لَّيْسَ عَلَى الضُّعَفَاءِ وَلَا عَلَى الْمَرْضَىٰ وَلَا عَلَى الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ مَا يُنفِقُونَ حَرَجٌ إِذَا نَصَحُوا لِلَّهِ وَرَسُولِهِ ۚ مَا عَلَى الْمُحْسِنِينَ مِن سَبِيلٍ ۚ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (91) Bakkaatu fawaaki e lo'uɓe ɓen, wanaa nawnuɓe ɓen, wanaa ɓen ɓe heɓaali ko wintoo( nafqa) si ɓe laaɓanii Alla e Nulaaɗo Makko on. Laawol feloore alanaa moƴƴimɓe ɓen. Alla ko Haforoowo, Hinnotooɗo |
| وَلَا عَلَى الَّذِينَ إِذَا مَا أَتَوْكَ لِتَحْمِلَهُمْ قُلْتَ لَا أَجِدُ مَا أَحْمِلُكُمْ عَلَيْهِ تَوَلَّوا وَّأَعْيُنُهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَنًا أَلَّا يَجِدُوا مَا يُنفِقُونَ (92) Wanaa kadi e ɓen arooɓe ka maaɗa fii yo a waɗɗimɓe, wi'aa : "Mi heɓaali ko mi waɗɗina on." Ɓe huccita hara gite maɓɓe no yuppa gomɗi suno fii ɓe heɓaali ko ɓe wintoo nafqi |
| ۞ إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ وَهُمْ أَغْنِيَاءُ ۚ رَضُوا بِأَن يَكُونُوا مَعَ الْخَوَالِفِ وَطَبَعَ اللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ (93) Anndu ko laawol (bakkaatu) fawii, ko ɓen duŋinotooɓe(sakkinkinotoobe) ma hara ko ɓe alɗuɓe. Ɓe welaama nde ɓe laatoda e tultuɓe ɓen. Alla noti ka ɓerɗe maɓɓe tawi kamɓe ɓe anndaa |
| يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذَا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ ۚ قُل لَّا تَعْتَذِرُوا لَن نُّؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللَّهُ مِنْ أَخْبَارِكُمْ ۚ وَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ (94) Hiɓe ngantinoo e mooɗon si on ruttitike e maɓɓe. Maaku : "Wata on ngantino : Men goongintaa on. Gomɗii Alla habriino men kabaruuji moooɗon. Arma Alla yi'a golle mon ɗen, e Nulaaɗo Makko on. Refti ruttiteɗon e on annduɗo wirniiɗi e feeñuɗi, O humpita on kon ko laatinoɗon hiɗon golla |
| سَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ إِذَا انقَلَبْتُمْ إِلَيْهِمْ لِتُعْرِضُوا عَنْهُمْ ۖ فَأَعْرِضُوا عَنْهُمْ ۖ إِنَّهُمْ رِجْسٌ ۖ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ (95) Aray ka ɓe woondirana on Alla, si on ruttitike e maɓɓe, fii yo on ɗuurno ɓe (on felaali ɓe). Ɗuurnee ɓe. Pellet, ɓe koɓe soɓe. Jaaƴorde maɓɓe nden ko Jahannama, njoɓdi kon kobe laatinoo hiɓe faggitoo |
| يَحْلِفُونَ لَكُمْ لِتَرْضَوْا عَنْهُمْ ۖ فَإِن تَرْضَوْا عَنْهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يَرْضَىٰ عَنِ الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ (96) hiɓe woondirana on fii yo on wele ɓe. Si on welaama ɓe, pellet, Alla weletaake yimɓe faasiqiiɓe ɓen |
| الْأَعْرَابُ أَشَدُّ كُفْرًا وَنِفَاقًا وَأَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ مَا أَنزَلَ اللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (97) Yimɓe ladde en hino ɓuri tiiɗude keeferaaku e naafiqaaku, ɓe ɓuri hanndude kadi nde ɓe anndataa keeri ɗi Alla jippini e Nulaaɗo Makko on. Alla ko Annduɗo, Ñeeñuɗo |
| وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَن يَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ مَغْرَمًا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوَائِرَ ۚ عَلَيْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (98) Hino e yimɓe ladde ɓen, on mo no jogitoo ko wintotoo kon sooyo, himo habbitanoo on yiilotooɗi bonɗi. Ko e dow maɓɓe yiilotooɗi bonɗi (yanata). Alla ko Nanoowo, Annduɗo |
| وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَن يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَيَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ قُرُبَاتٍ عِندَ اللَّهِ وَصَلَوَاتِ الرَّسُولِ ۚ أَلَا إِنَّهَا قُرْبَةٌ لَّهُمْ ۚ سَيُدْخِلُهُمُ اللَّهُ فِي رَحْمَتِهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (99) Hino e yimɓe ladde ɓen (fahin), on gomɗinoowo Alla e Ñalaande sakkitiinde nden, o jogitora kon ko o nafqata ɓaɗtorɗum ka Alla e [heɓugol] du'aaji Nulaaɗo on. Anndee ɗum ko ɓadorɗum (Alla) wonannde ɓe. Aray Alla naada ɓe ka Yurmeende Makko. Pellet, Alla Haforoowo, Hinnotooɗo |
| وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي تَحْتَهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ۚ ذَٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (100) Ɓen adinooɓe [gomɗinal] adiiɓe e feruɓe ɓen e weernuɓe wallitiiɓe ɓen, e ɓen jokkitoriiɓe ɓen no moƴƴiri, Alla welaama ɓe, kamɓe kadi ɓe welaama Mo. O maranii ɓe Aljannaaji ɗi canɗi ilata ley majji, ko ɓe duumotooɓe ton poomaa. Ko ɗum woni malal mawnungal. @Corrected |
| وَمِمَّنْ حَوْلَكُم مِّنَ الْأَعْرَابِ مُنَافِقُونَ ۖ وَمِنْ أَهْلِ الْمَدِينَةِ ۖ مَرَدُوا عَلَى النِّفَاقِ لَا تَعْلَمُهُمْ ۖ نَحْنُ نَعْلَمُهُمْ ۚ سَنُعَذِّبُهُم مَّرَّتَيْنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَىٰ عَذَابٍ عَظِيمٍ (101) Hino e ɓen wonɓe banŋe mon jeyaaɓe e yimɓe ladde ɓen,naafiqiiɓe,e yimɓe Madiina ɓen kadi.Ɓe sandolɗinii e naafiqaaku.A anndaa ɓe, Menen Meɗen anndi ɓe.Aray Men lepta ɓe laabi ɗiɗi,refti ɓe ruttitee e lepte mawnuɗe |
| وَآخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلًا صَالِحًا وَآخَرَ سَيِّئًا عَسَى اللَّهُ أَن يَتُوبَ عَلَيْهِمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (102) E woɗɓe goo, qirritiiɓe junuubi maɓɓe ɗin, ɓe jilli gollal moƴƴal e goɗngal bongal. Hino tijja nde Alla jaɓanta ɓe tuubuubuyee.Pellet, Alla ko Haforoowo, Hinnotooɗo |
| خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ ۖ إِنَّ صَلَاتَكَ سَكَنٌ لَّهُمْ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (103) Ƴettu e jawle maɓɓe ɗen sadaka, laɓɓiniraaɓe lootiraaɓe mo, du'anoɗaa ɓe. Pellet, du'aa maa ko deeƴere wonannde ɓe. Alla ko Nanoowo, Annduɗo |
| أَلَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ هُوَ يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهِ وَيَأْخُذُ الصَّدَقَاتِ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ (104) E ɓe andaali wonnde ko Alla no jaɓana jeyaaɓe Makko ɓen tuubuubuyee, himo jaɓa sadakaaji ɗin, e wonnde ko Alla woni Jaɓoowo tuubuubuyee, ko jurmotooɗo |
| وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ ۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ (105) Maaku : "Gollee, arma Alla yi'a golle mon ɗen, e Nulaaɗo Makko on e gomɗimɓe ɓen. Aray ruttita-ɗon ka Annduɗo wirniiɗi e feeñuɗi ɗin, O humpita on ko gollaynoɗon |
| وَآخَرُونَ مُرْجَوْنَ لِأَمْرِ اللَّهِ إِمَّا يُعَذِّبُهُمْ وَإِمَّا يَتُوبُ عَلَيْهِمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (106) E woɗɓe goo ko nennanaaɓe e yamiroore Alla : immaa O lepta ɓe, maa O jaɓana ɓe tuubuubuyee. Alla ko Annduɗo, Ñeeñuɗo |
| وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَإِرْصَادًا لِّمَنْ حَارَبَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ مِن قَبْلُ ۚ وَلَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا الْحُسْنَىٰ ۖ وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ (107) Ɓen jogitorɓe juulirde fii lorra, e keefereegu, e senndude hakkunde gomɗimɓe ɓen, e tommbaade on habuɗo Alla e Nulaaɗo Makko on ko adii. Pellet, hiɓe woondira : "Men faandaaki si wanaa moƴƴere" Alla no seedii wonnde pellet, ko ɓe fenooɓe |
| لَا تَقُمْ فِيهِ أَبَدًا ۚ لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَىٰ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِ ۚ فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُوا ۚ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ (108) Wata a daro (juulugol) e mayre poomaa. Ko juulirda didiraande kulol Alla gila ka arannde ñalaande, ɓuri jojjude nde darotoɗaa e mun [juulaa]. Hino e mayre worɓe yiɗuɓe nde ɓe laɓɓinotoo. Alla no yiɗi laɓɓinotooɓe ɓen |
| أَفَمَنْ أَسَّسَ بُنْيَانَهُ عَلَىٰ تَقْوَىٰ مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٍ خَيْرٌ أَم مَّنْ أَسَّسَ بُنْيَانَهُ عَلَىٰ شَفَا جُرُفٍ هَارٍ فَانْهَارَ بِهِ فِي نَارِ جَهَنَّمَ ۗ وَاللَّهُ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ (109) E ko on didirɗo maadi mu'un kulol Alla e welayee Makko, ɓuri moƴƴude, kaa ko on didirɗo maadi mu'un e sera ngayka yirbuka, o yirbida e mayri ka Yiite Jahannama?! Alla fewnataa yimɓe tooñooɓe ɓen |
| لَا يَزَالُ بُنْيَانُهُمُ الَّذِي بَنَوْا رِيبَةً فِي قُلُوبِهِمْ إِلَّا أَن تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمْ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (110) Ndin maadi maɓɓe ndi ɓe mahi seerataa ko ndi sikke ka ɓerɗe maɓɓe, si wanaa ɓerɗe maɓɓe ɗen taƴay tun. Alla ko Annduɗo, Ñeeñuɗo |
| ۞ إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَىٰ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ ۚ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ ۖ وَعْدًا عَلَيْهِ حَقًّا فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنجِيلِ وَالْقُرْآنِ ۚ وَمَنْ أَوْفَىٰ بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ ۚ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِي بَايَعْتُم بِهِ ۚ وَذَٰلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (111) Pellet, Alla sooditirii e gomɗimɓe ɓen wonkiiji maɓɓe ɗin, e jawle maɓɓe ɗen wonnde no woodani ɓe Aljanna. Hiɓe haɓa fii laawol Alla ngol : hiɓe wara, hiɓe waree. Ko fodoore goonga nde O fodi ka tawreeta, e ka Linjiila e Alqur'aana. Ko hommbo ɓuri Alla hunnugol ahdi mun? Wewliree ngeyngu mon ngu yeeyondirɗon e mun : ko ɗum woni malala mawnungal ngal |
| التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ ۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ (112) Ko tuubooɓe ɓen, rewooɓe (Alla) ɓen, yettooɓe (Mo) ɓen, hoorooɓe ɓen, ruƴƴooɓe ɓen, sujjooɓe ɓen, yamirooɓe ko moƴƴi ɓen haɗa ko boni, e reenotooɓe e keeri Alla ɗin.Wewlin gomɗimɓe ɓen |
| مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَن يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِكِينَ وَلَوْ كَانُوا أُولِي قُرْبَىٰ مِن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُمْ أَصْحَابُ الْجَحِيمِ (113) Haananaa Annabiijo on e ɓen gomɗimɓe nde ɓe insinantoo sirkooɓe ɓen, hay si ɓen laatike joomiraaɓe ɓadondiral, ɓaawo nde feeñani ɓe wonnde koɓe yimɓe Jahiimi |
| وَمَا كَانَ اسْتِغْفَارُ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ إِلَّا عَن مَّوْعِدَةٍ وَعَدَهَا إِيَّاهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِّلَّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ ۚ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لَأَوَّاهٌ حَلِيمٌ (114) Insinanagol Ibraahiima ngol ben makko wonaano si wanaa fodoore nde o fodannnoo mo. Tuma nde ɓanngannoo mo wonnde on ko gaño Alla, o daɗndino(hisnii) mo. Pellet, Ibraahiima ko heewuɗo yankinaare, muññiiɗo |
| وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُضِلَّ قَوْمًا بَعْدَ إِذْ هَدَاهُمْ حَتَّىٰ يُبَيِّنَ لَهُم مَّا يَتَّقُونَ ۚ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (115) Alla siforaali majjinoowo yimɓe ɓaawo nde O fewni ɓe, haa O ɓannginana ɓe ko ɓe haani rentaade e mu'un. Pellet, Alla ko Annduɗo kala huunde |
| إِنَّ اللَّهَ لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ يُحْيِي وَيُمِيتُ ۚ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ مِن وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ (116) Pellet, Ko Alla woodani laamu kammuuli ɗin e leydi ndin. Himo wuurna, himo wara. Alanaa on gaa nii Alla giɗo, wanaa ballo |
| لَّقَد تَّابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَالْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنصَارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ الْعُسْرَةِ مِن بَعْدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٍ مِّنْهُمْ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْ ۚ إِنَّهُ بِهِمْ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ (117) Gomɗii Alla jaɓanii Annabiijo on tuubuubuyee, e feruɓe ɓen e walluɓe weerni ɓen jokkuɓe e saa'a saɗtuɗo, ɓaawo nde ɓerɗe woɗɓe e maɓɓe eɓɓunoo ooñaade. Refti Alla jaɓani ɓe tuubgol. Pellet, Kanko ko O Yaafotoooɗo, Hinnotooɗo ɓe |
| وَعَلَى الثَّلَاثَةِ الَّذِينَ خُلِّفُوا حَتَّىٰ إِذَا ضَاقَتْ عَلَيْهِمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ وَضَاقَتْ عَلَيْهِمْ أَنفُسُهُمْ وَظَنُّوا أَن لَّا مَلْجَأَ مِنَ اللَّهِ إِلَّا إِلَيْهِ ثُمَّ تَابَ عَلَيْهِمْ لِيَتُوبُوا ۚ إِنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ (118) [O jaɓanii tuubuubuyee on] kadi ɓen tato tultunooɓe, haa leydi ndin faaɗani ɓe e hoore ko ndi yaaji kon; wonkiiji maɓɓe ɗin ɓittaniiɓe, ɓe fellitii wonnde moolorde e Alla aalaa si wanaa ka Makko. Refti O hawrindini ɓe e tuubuubuyee fii yo ɓe tuubu. Pellet, ko Alla woni jaɓoowotuubabuya, Hinnotooɗo |
| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ (119) Ko on yo gomɗimɓe, hulee Alla laatodon e goonguɓe ɓen |
| مَا كَانَ لِأَهْلِ الْمَدِينَةِ وَمَنْ حَوْلَهُم مِّنَ الْأَعْرَابِ أَن يَتَخَلَّفُوا عَن رَّسُولِ اللَّهِ وَلَا يَرْغَبُوا بِأَنفُسِهِمْ عَن نَّفْسِهِ ۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمْ لَا يُصِيبُهُمْ ظَمَأٌ وَلَا نَصَبٌ وَلَا مَخْمَصَةٌ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَطَئُونَ مَوْطِئًا يَغِيظُ الْكُفَّارَ وَلَا يَنَالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَّيْلًا إِلَّا كُتِبَ لَهُم بِهِ عَمَلٌ صَالِحٌ ۚ إِنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ (120) Haananaa yimɓe Madiina ɓen, e ɓen wonɓe sera maɓɓe immorde e yimɓe ladde ɓen, nde ɓe luttitata ɓaawo Nulaaɗo Alla on, wanaa nde ɓe yiɗatanta ko'e maɓɓe ɓura mo.Ko waɗi, noon ko heɓataa ɓe, wanaa tampere, wanaa heege fii laawol Alla ngol, ɓe tippataa(yabbatah) e nokkuure tikkinaynde heeferɓe ɓen, ɓe hawrataa e gaño hawrannde, si wanaa ɓe winndante e ɗum gollal moƴƴal. Pellet, Alla yeebataako njoɓdi moƴƴinooɓe ɓen |
| وَلَا يُنفِقُونَ نَفَقَةً صَغِيرَةً وَلَا كَبِيرَةً وَلَا يَقْطَعُونَ وَادِيًا إِلَّا كُتِبَ لَهُمْ لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ (121) Ɓe wintotaako(nafqatah) wintaari, fanɗundi maa mawnundi, ɓe taƴataa aynde(joolol), si wanaa ɓe winndante ɗum, fii yo Alla warjo ɓe ko ɓuri moƴƴude e ko ɓe gollaynoo |
| ۞ وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنفِرُوا كَافَّةً ۚ فَلَوْلَا نَفَرَ مِن كُلِّ فِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَائِفَةٌ لِّيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ (122) Haananaa gomɗimɓe ɓen nde ɓe yahata (jihaadi) ɓe fow maɓɓe. Ko haɗno fedde kala e maɓɓe yalta fii yo ɓe faamino ka diina, e fii yo ɓe jertin yimɓe maɓɓe ɓe si ɓe ruttitike e maɓɓe, belajo'o, kamɓe ɓe rentoto |
| يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ (123) Ko onon yo gomɗimɓe, haɓee ɓen ɓaɗiiɓe on immorde e heeferɓe ɓen; yo ɓe taw e mooɗon ñaande. Anndon pellet Alla no wonndi e gomɗuɓe ɓen |
| وَإِذَا مَا أُنزِلَتْ سُورَةٌ فَمِنْهُم مَّن يَقُولُ أَيُّكُمْ زَادَتْهُ هَٰذِهِ إِيمَانًا ۚ فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا فَزَادَتْهُمْ إِيمَانًا وَهُمْ يَسْتَبْشِرُونَ (124) Si cortewol(simoore) jippinaama, hino e maɓɓe on wi'oowo : "ko hommbo e mo'on woni ko ngol ɓeydi gomɗiɓal?" Ammaa ɓen gomɗimɓe, ngol ɓeydu ɓe gomɗinal, kamɓe hiɓe weltoo |
| وَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا إِلَىٰ رِجْسِهِمْ وَمَاتُوا وَهُمْ كَافِرُونَ (125) Ammma ɓen ɓen ñawu woni ka ɓerɗe mun, ngol ɓeydu ɓe soɓe e hoore soɓe maɓɓe, ɓe maayi ko ɓe heeferɓe |
| أَوَلَا يَرَوْنَ أَنَّهُمْ يُفْتَنُونَ فِي كُلِّ عَامٍ مَّرَّةً أَوْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ لَا يَتُوبُونَ وَلَا هُمْ يَذَّكَّرُونَ (126) E ɓee yi'aali wonnde kamɓe hiɓe fitninee hitaande kala laawol maa laaɓi ɗiɗi? Refti ɓe tuubataa, ɓe wonnah waajitotooɓe |
| وَإِذَا مَا أُنزِلَتْ سُورَةٌ نَّظَرَ بَعْضُهُمْ إِلَىٰ بَعْضٍ هَلْ يَرَاكُم مِّنْ أَحَدٍ ثُمَّ انصَرَفُوا ۚ صَرَفَ اللَّهُ قُلُوبَهُم بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا يَفْقَهُونَ (127) Si tawii cortewol jippinaama, yoga maɓɓe ndaara yoga [ɓe wi'a] : "Hara goɗɗo no yi*a on?" Refti ɓe haɓana. Alla surii ɓerɗe maɓɓe tawde ko ɓe yimɓe ɓe faamataa |
| لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُم بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ (128) Gomɗii Nulaaɗo arii immorde e mooɗon, hino saɗta e makko ko tampoton, rerɗuɗo e mooɗon, newaniiɗo hinnotooɗo(yurmotoodo) gomɗimɓe ɓen |
| فَإِن تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِيَ اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ ۖ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ (129) Si ɓe huccitii(runtiima), maaku : "Alla yonii lam. Alaa reweteeɗo si wanaa Kanko. Ko e Makko mi fawii; ko Kanko woni Jeyɗo Arsi mawnuɗo on". @Corrected |