تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَىٰ عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا (1) بسیار خجسته و بابرکت است آن ذاتی که فرقان (جداکنندۀ حق از باطل) را بر بنده خود (محمد) نازل کرد، تا برای جهانیان بیم دهنده باشد |
الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَمْ يَكُن لَّهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَخَلَقَ كُلَّ شَيْءٍ فَقَدَّرَهُ تَقْدِيرًا (2) همان ذاتی که پادشاهی آسمانها و زمین خاص از اوست. و (همان ذاتی که( هیچ فرزندی نگرفته است، و برای او در فرمانروایی شریکی نیست، و همه چیز را آفریده است، پس آنها را به اندازه معین مقرر کرده است) |
وَاتَّخَذُوا مِن دُونِهِ آلِهَةً لَّا يَخْلُقُونَ شَيْئًا وَهُمْ يُخْلَقُونَ وَلَا يَمْلِكُونَ لِأَنفُسِهِمْ ضَرًّا وَلَا نَفْعًا وَلَا يَمْلِكُونَ مَوْتًا وَلَا حَيَاةً وَلَا نُشُورًا (3) و غیر از او (الله) معبودانی را برای خود گرفتهاند که چیزی را نمیآفرینند، بلکه خودشان آفریده میشوند و برای خود نه اختیار زیان را دارند و نه اختیار نفع را. و نه مالک مرگاند و نه مالک حیات و نه رستاخیز (خویش) |
وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَٰذَا إِلَّا إِفْكٌ افْتَرَاهُ وَأَعَانَهُ عَلَيْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ ۖ فَقَدْ جَاءُوا ظُلْمًا وَزُورًا (4) و کافران گفتند: این (قرآن) دروغی بیش نیست که خود (محمد) آن را ساخته است و گروهی دیگر او را بر آن یاری کردهاند. به يقين که ظلم و دروغ در میان آوردهاند |
وَقَالُوا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ اكْتَتَبَهَا فَهِيَ تُمْلَىٰ عَلَيْهِ بُكْرَةً وَأَصِيلًا (5) و (باز) گفتند: افسانههای پیشینیان است که آن را برای خود نوشته است و صبح و شام بر او خوانده میشود |
قُلْ أَنزَلَهُ الَّذِي يَعْلَمُ السِّرَّ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ إِنَّهُ كَانَ غَفُورًا رَّحِيمًا (6) بگو: آن را ذاتی نازل کرده است که هر راز نهانی را که در آسمانها و زمین است میداند. يقيناً او آمرزگار (و) مهربان است |
وَقَالُوا مَالِ هَٰذَا الرَّسُولِ يَأْكُلُ الطَّعَامَ وَيَمْشِي فِي الْأَسْوَاقِ ۙ لَوْلَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مَلَكٌ فَيَكُونَ مَعَهُ نَذِيرًا (7) و گفتند: این پیغمبر را چه شده است که غذا میخورد و در بازارها میرود؟! چرا فرشتهای بهسوی او فرستاده نشده تا همراه او بيمدهنده باشد؟ |
أَوْ يُلْقَىٰ إِلَيْهِ كَنزٌ أَوْ تَكُونُ لَهُ جَنَّةٌ يَأْكُلُ مِنْهَا ۚ وَقَالَ الظَّالِمُونَ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَّسْحُورًا (8) یا چرا گنجی (از آسمان) بر او انداخته نمیشود، یا چرا باغی ندارد که از (میوههای) آن بخورد؟ و ظالمان گفتند: شما جز از انسان جادوزده پیروی نمیکنید؟ |
انظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثَالَ فَضَلُّوا فَلَا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلًا (9) بنگر چگونه برای تو مثلها زدند، پس گمراه شدند، در نتیجه هیچ راهی نمییابند |
تَبَارَكَ الَّذِي إِن شَاءَ جَعَلَ لَكَ خَيْرًا مِّن ذَٰلِكَ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ وَيَجْعَل لَّكَ قُصُورًا (10) بسیار خجسته و بابرکت است آن ذاتی که اگر بخواهد برایت بهتر از این میسازد، باغهایی که از زیر (درختان) آن نهرها روان است و برای تو قصرها قرار میدهد |
بَلْ كَذَّبُوا بِالسَّاعَةِ ۖ وَأَعْتَدْنَا لِمَن كَذَّبَ بِالسَّاعَةِ سَعِيرًا (11) بلکه قيامت را دروغ شمردند و ما برای کسی که قیامت را دروغ بشمارد، دوزخ را آماده کردهایم |
إِذَا رَأَتْهُم مِّن مَّكَانٍ بَعِيدٍ سَمِعُوا لَهَا تَغَيُّظًا وَزَفِيرًا (12) و چون (دوزخ) آنان را از جای دور ببیند، (دوزخیان) خشم و خروشی از آن میشنوند |
وَإِذَا أُلْقُوا مِنْهَا مَكَانًا ضَيِّقًا مُّقَرَّنِينَ دَعَوْا هُنَالِكَ ثُبُورًا (13) و چون در جای تنگ از آن انداخته شوند، در حالیکه دست و پا بستهاند، خواهان مرگ و نابودی میشوند |
لَّا تَدْعُوا الْيَوْمَ ثُبُورًا وَاحِدًا وَادْعُوا ثُبُورًا كَثِيرًا (14) (برایشان گفته میشود:) امروز یکبار مرگ و نابودی مخواهید (بلکه برای خود) بارها نابودی را بخواهید |
قُلْ أَذَٰلِكَ خَيْرٌ أَمْ جَنَّةُ الْخُلْدِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ ۚ كَانَتْ لَهُمْ جَزَاءً وَمَصِيرًا (15) بگو: آیا این (عقوبت) بهتر است یا بهشت جاویدانی که به پرهیز گاران وعده داده شده است؟ که برایشان پاداش و بازگشتگاه است |
لَّهُمْ فِيهَا مَا يَشَاءُونَ خَالِدِينَ ۚ كَانَ عَلَىٰ رَبِّكَ وَعْدًا مَّسْئُولًا (16) هرچه بخواهند در آنجا دارند. و برای همیشه در آنجا خواهند ماند، (این) وعدهای است که تحقق آن بر عهدۀ الله است که از او درخواست شده است |
وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ وَمَا يَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَيَقُولُ أَأَنتُمْ أَضْلَلْتُمْ عِبَادِي هَٰؤُلَاءِ أَمْ هُمْ ضَلُّوا السَّبِيلَ (17) و یادآور شو روزی را که الله آنان را و آنچه را بجای الله میپرستیدند جمع کند، و (به معبودان) میگوید: آیا شما این بندگانم را گمراه کردهاید، یا اینکه خود راه گم کردهاند؟ |
قَالُوا سُبْحَانَكَ مَا كَانَ يَنبَغِي لَنَا أَن نَّتَّخِذَ مِن دُونِكَ مِنْ أَوْلِيَاءَ وَلَٰكِن مَّتَّعْتَهُمْ وَآبَاءَهُمْ حَتَّىٰ نَسُوا الذِّكْرَ وَكَانُوا قَوْمًا بُورًا (18) آنان (معبودان با تعجب در پاسخ) میگویند: تو را به پاکی یاد میکنیم، برای ما سزاوار نیست که غیر از تو دوستانی بگیریم، بلکه آنان و پدرانشان را (از همه نعمتهای دنیوی) برخوردار ساختی تا آنجا که یاد تو را فراموش کردند، و قوم هلاک شده بودند |
فَقَدْ كَذَّبُوكُم بِمَا تَقُولُونَ فَمَا تَسْتَطِيعُونَ صَرْفًا وَلَا نَصْرًا ۚ وَمَن يَظْلِم مِّنكُمْ نُذِقْهُ عَذَابًا كَبِيرًا (19) (باز به مشرکان گفته شود:) به یقین ایشان سخنان شما را تکذیب کردند، پس در نتیجه نمیتوانید عذاب را از خود دفع کنید و نه خود را یاری دهید، و هرکس از شما ظلم کند، عذاب بزرگ را به او میچشانیم |
وَمَا أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِنَ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا إِنَّهُمْ لَيَأْكُلُونَ الطَّعَامَ وَيَمْشُونَ فِي الْأَسْوَاقِ ۗ وَجَعَلْنَا بَعْضَكُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَتَصْبِرُونَ ۗ وَكَانَ رَبُّكَ بَصِيرًا (20) و ما پیش از تو پیغمبرانی را نفرستادهایم، مگر اینکه غذا میخوردند و در بازارها راه میرفتند. و ما بعضی از شما را وسیلۀ امتحان بعضی دیگر قرار دادیم. آیا (در برابر آزمایشها) صبر کرده میتوانید؟ پروردگارت (به هر چیز) بیناست |
۞ وَقَالَ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا لَوْلَا أُنزِلَ عَلَيْنَا الْمَلَائِكَةُ أَوْ نَرَىٰ رَبَّنَا ۗ لَقَدِ اسْتَكْبَرُوا فِي أَنفُسِهِمْ وَعَتَوْا عُتُوًّا كَبِيرًا (21) و آنان که به ملاقات ما امید ندارند، میگویند: چرا فرشتگان بر ما فرود آورده نشد؟ یا چرا پروردگار خود را نمیبینیم؟ به راستی آنان خویشتن را بزرگ شمردند و سخت سرکشی کردند |
يَوْمَ يَرَوْنَ الْمَلَائِكَةَ لَا بُشْرَىٰ يَوْمَئِذٍ لِّلْمُجْرِمِينَ وَيَقُولُونَ حِجْرًا مَّحْجُورًا (22) روزی که فرشتگان را میبینند، آن روز برای مجرمان هیچ مژدهای نیست و (فرشتگان به کفار) میگویند: (از رحمت الهی) بازداشته شوید (و نصیبی جز محرومیت ندارید) |
وَقَدِمْنَا إِلَىٰ مَا عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْنَاهُ هَبَاءً مَّنثُورًا (23) و ما به (محاسبۀ) تمام اعمالی که آنان انجام داده بودند، میپردازیم. باز آن را چون غبار برباد رفته میگردانیم |
أَصْحَابُ الْجَنَّةِ يَوْمَئِذٍ خَيْرٌ مُّسْتَقَرًّا وَأَحْسَنُ مَقِيلًا (24) جنتیان در آن روز منزلگاه و استراحتگاهشان بهتر و نیکوتر است |
وَيَوْمَ تَشَقَّقُ السَّمَاءُ بِالْغَمَامِ وَنُزِّلَ الْمَلَائِكَةُ تَنزِيلًا (25) و (یادآور شو) روزی که آسمان با ابر شق گردد و فرشتگان پیاپی فرستاده شوند |
الْمُلْكُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ لِلرَّحْمَٰنِ ۚ وَكَانَ يَوْمًا عَلَى الْكَافِرِينَ عَسِيرًا (26) آن روز سلطنت و پادشاهی حقیقی از پروردگار مهربان است. و آن روزی است که بر کافران بسیار دشوار خواهد بود |
وَيَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَىٰ يَدَيْهِ يَقُولُ يَا لَيْتَنِي اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلًا (27) و (یادآور شو) روزی را که ظالم دستهای خود را با دندان میگزد؛ میگوید: ای کاش من هم همرای پیغمبر، راه (ایمان و نجات را) در پیش میگرفتم |
يَا وَيْلَتَىٰ لَيْتَنِي لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِيلًا (28) وای بر من! ای کاش فلان شخص (گمراه) را دوست خود نمیگرفتم |
لَّقَدْ أَضَلَّنِي عَنِ الذِّكْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنِي ۗ وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِلْإِنسَانِ خَذُولًا (29) یقیناً که مرا از ذکر (الله و کتاب او) پس از آن که بهسوی من آمد، گمراه ساخت. و شیطان همیشه خوارکنندۀ انسان است (در خواری و ذلت او را تنها میگذارد) |
وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَٰذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا (30) و پیغمبر (شکوا کنان) میگوید: ای پروردگارم! قوم من این قرآن را رها نموده و از آن دوری گرفتهاند |
وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا مِّنَ الْمُجْرِمِينَ ۗ وَكَفَىٰ بِرَبِّكَ هَادِيًا وَنَصِيرًا (31) و این چنین برای هر پیغمبر دشمنی از مجرمان قرار دادیم و همین کافی است که پروردگار تو هدایتگر و مددکننده باشد |
وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَةً وَاحِدَةً ۚ كَذَٰلِكَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤَادَكَ ۖ وَرَتَّلْنَاهُ تَرْتِيلًا (32) و کافران گفتند: چرا قرآن یکجا بر او نازل نشد؟ این طور (آن را به تدریج نازل کردیم) تا دل تو را به وسیلۀ آن محکم و استوار کنیم. و آن را آهسته و آرام بر تو خواندیم |
وَلَا يَأْتُونَكَ بِمَثَلٍ إِلَّا جِئْنَاكَ بِالْحَقِّ وَأَحْسَنَ تَفْسِيرًا (33) و (کافران) نزد تو هیچ مثلی نمیآورند، مگر این که ما (جواب) برحق و نیکتر از روی تفسیر برایت میآوریم |
الَّذِينَ يُحْشَرُونَ عَلَىٰ وُجُوهِهِمْ إِلَىٰ جَهَنَّمَ أُولَٰئِكَ شَرٌّ مَّكَانًا وَأَضَلُّ سَبِيلًا (34) آنان که بر چهرههای خود افتاده بهسوی دوزخ حشر میشوند، آنان بدترین جای و گمترین راه را دارند |
وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَجَعَلْنَا مَعَهُ أَخَاهُ هَارُونَ وَزِيرًا (35) و به یقین ما به موسی کتاب (تورات) دادیم و برادرش هارون را همراه او وزیرش گردانیدیم |
فَقُلْنَا اذْهَبَا إِلَى الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا فَدَمَّرْنَاهُمْ تَدْمِيرًا (36) پس گفتیم: بهسوی قومی بروید که آیات ما را دروغ شمردند، پس آنان را به سختی هلاک و نابود کردیم |
وَقَوْمَ نُوحٍ لَّمَّا كَذَّبُوا الرُّسُلَ أَغْرَقْنَاهُمْ وَجَعَلْنَاهُمْ لِلنَّاسِ آيَةً ۖ وَأَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِينَ عَذَابًا أَلِيمًا (37) قوم نوح را چون پیغمبران را تکذیب کردند، غرق ساختیم و ایشان را برای مردم عبرت گردانیدیم، و برای ظالمان عذاب دردناک آماده کردهایم |
وَعَادًا وَثَمُودَ وَأَصْحَابَ الرَّسِّ وَقُرُونًا بَيْنَ ذَٰلِكَ كَثِيرًا (38) و عاد و ثمود و اصحاب الرس و اهل قرنهای زیادی که در این میانشان بودند (هلاک و نابود ساختیم) |
وَكُلًّا ضَرَبْنَا لَهُ الْأَمْثَالَ ۖ وَكُلًّا تَبَّرْنَا تَتْبِيرًا (39) و برای هریک مثلها آوردیم و هریک را (بعد از نافرمانیشان) به سختی نابود کردیم |
وَلَقَدْ أَتَوْا عَلَى الْقَرْيَةِ الَّتِي أُمْطِرَتْ مَطَرَ السَّوْءِ ۚ أَفَلَمْ يَكُونُوا يَرَوْنَهَا ۚ بَلْ كَانُوا لَا يَرْجُونَ نُشُورًا (40) و البته (مشرکان) بر قریهای که باران بلا بر اهالی آنجا بارانده شد، گذشتهاند، آیا آن را نمیدیدند؟ بلکه امیدی به زنده شدن نداشتند |
وَإِذَا رَأَوْكَ إِن يَتَّخِذُونَكَ إِلَّا هُزُوًا أَهَٰذَا الَّذِي بَعَثَ اللَّهُ رَسُولًا (41) و چون تو را بینند، جز این نیست که ترا به استهزا و تمسخر میگیرند (و میگویند): آیا این است همان کسی که الله او را به حیث پیغمبر فرستاده است؟ |
إِن كَادَ لَيُضِلُّنَا عَنْ آلِهَتِنَا لَوْلَا أَن صَبَرْنَا عَلَيْهَا ۚ وَسَوْفَ يَعْلَمُونَ حِينَ يَرَوْنَ الْعَذَابَ مَنْ أَضَلُّ سَبِيلًا (42) (و گفتند:) به راستی نزدیک بود که ما را از (پرستش) معبودان ما گمراه کند، اگر بر آنها صبر و مقاومت نمیکردیم. و چون عذاب را ببینند به زودی خواهند دانست که چه کسی گمراهتر است |
أَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَٰهَهُ هَوَاهُ أَفَأَنتَ تَكُونُ عَلَيْهِ وَكِيلًا (43) آیا دیدهای آن کسی را که هوای نفس خود را معبود خود گرفته است؟ آیا تو بر او وکیل میباشی؟ |
أَمْ تَحْسَبُ أَنَّ أَكْثَرَهُمْ يَسْمَعُونَ أَوْ يَعْقِلُونَ ۚ إِنْ هُمْ إِلَّا كَالْأَنْعَامِ ۖ بَلْ هُمْ أَضَلُّ سَبِيلًا (44) یا میپنداری که بیشترشان میشنوند یا میفهمند؟ آنان نیستند مگر مانند چهارپایان (بیخرد)، بلکه ایشان گمراهترند |
أَلَمْ تَرَ إِلَىٰ رَبِّكَ كَيْفَ مَدَّ الظِّلَّ وَلَوْ شَاءَ لَجَعَلَهُ سَاكِنًا ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلًا (45) آیا ندیدهای که پروردگارت چگونه سایه را گسترده است؟ و اگر میخواست آن را ساکن میکرد. باز آفتاب را دلیل (گسترش) آن قرار دادیم |
ثُمَّ قَبَضْنَاهُ إِلَيْنَا قَبْضًا يَسِيرًا (46) باز آن را آهسته بهسوی خود باز میگیریم |
وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِبَاسًا وَالنَّوْمَ سُبَاتًا وَجَعَلَ النَّهَارَ نُشُورًا (47) و اوست ذاتی که شب را برایتان لباس و خواب را مایۀ آرامش گردانید. و روز را (وقت) برخواستن شما (در زمین) قرار داد |
وَهُوَ الَّذِي أَرْسَلَ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ ۚ وَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً طَهُورًا (48) و اوست ذاتی که پیش از رحمت خود (باران) بادها را مژدهدهنده فرستاد و از آسمان آب پاکیزه نازل کردیم |
لِّنُحْيِيَ بِهِ بَلْدَةً مَّيْتًا وَنُسْقِيَهُ مِمَّا خَلَقْنَا أَنْعَامًا وَأَنَاسِيَّ كَثِيرًا (49) تا به وسیلۀ آن (آب) سرزمین مرده را زنده کنیم و آن را به آنچه از چهارپایان و انسانهای بسیاری که آفریدهایم، بنوشانیم |
وَلَقَدْ صَرَّفْنَاهُ بَيْنَهُمْ لِيَذَّكَّرُوا فَأَبَىٰ أَكْثَرُ النَّاسِ إِلَّا كُفُورًا (50) و یقیناً آن (آیات و اندرزها) را در میانشان (به صورت) گوناگون بیان کردیم تا پند گیرند، ولی بیشترِ مردم جز کفران را قبول نکردند |
وَلَوْ شِئْنَا لَبَعَثْنَا فِي كُلِّ قَرْيَةٍ نَّذِيرًا (51) و اگر میخواستیم در هر قریه بیمدهندهای میفرستادیم |
فَلَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَجَاهِدْهُم بِهِ جِهَادًا كَبِيرًا (52) پس، از کافران اطاعت مکن. و با آن (قرآن) با آنان جهاد کن، جهادی بزرگ |
۞ وَهُوَ الَّذِي مَرَجَ الْبَحْرَيْنِ هَٰذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ وَهَٰذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَجَعَلَ بَيْنَهُمَا بَرْزَخًا وَحِجْرًا مَّحْجُورًا (53) و او ذاتی است که دو دریا را در کنار هم روان ساخت، یکی شیرینِ خوشگوار و دیگری شورِ تلخ است. و در میان آن دو حایل و مانع محکم و استوار قرار داد |
وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ مِنَ الْمَاءِ بَشَرًا فَجَعَلَهُ نَسَبًا وَصِهْرًا ۗ وَكَانَ رَبُّكَ قَدِيرًا (54) و او ذاتی است که از آب بشر را آفرید، پس برای او پیوند نسبی و سببی قرار داد، و پروردگارت همیشه تواناست |
وَيَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَنفَعُهُمْ وَلَا يَضُرُّهُمْ ۗ وَكَانَ الْكَافِرُ عَلَىٰ رَبِّهِ ظَهِيرًا (55) و غیر از الله چیزی را میپرستند که به آنان سود نمیبخشد و نه به آنان زیان میرساند. و کافر همیشه بر نافرمانی پروردگارش پشتیبان (شیطان) است |
وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا مُبَشِّرًا وَنَذِيرًا (56) و تو را جز مژدهدهنده و بیمدهنده نفرستادیم |
قُلْ مَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِلَّا مَن شَاءَ أَن يَتَّخِذَ إِلَىٰ رَبِّهِ سَبِيلًا (57) بگو: بر آن (ابلاغ قرآن) هیچ مزدی از شما نمیخواهم، جز این که هرکس بخواهد (به این وسیله) بهسوی پروردگارش راهی را در پیش گیرد |
وَتَوَكَّلْ عَلَى الْحَيِّ الَّذِي لَا يَمُوتُ وَسَبِّحْ بِحَمْدِهِ ۚ وَكَفَىٰ بِهِ بِذُنُوبِ عِبَادِهِ خَبِيرًا (58) و بر آن زندهای توکل کن که هرگز نمیمیرد و با ستایش او را (به پاکی) یاد کن. و همین که او به گناهان بندگان خود آگاه میباشد، کافی است |
الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۚ الرَّحْمَٰنُ فَاسْأَلْ بِهِ خَبِيرًا (59) آن ذاتی که آسمانها و زمین و آنچه را که در میان آنهاست در شش روز آفرید، باز (طوری که شایستۀ شکوه و جلال اوست) بر عرش قرار گرفت. او دارای رحمت فراوان است، پس دربارۀ او از فرد دانا بپرس |
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اسْجُدُوا لِلرَّحْمَٰنِ قَالُوا وَمَا الرَّحْمَٰنُ أَنَسْجُدُ لِمَا تَأْمُرُنَا وَزَادَهُمْ نُفُورًا ۩ (60) و چون به کافران گفته شود: برای پروردگار بخشنده سجده کنید، گویند: پروردگار بخشنده چیست؟ آیا ما به چیزی سجده کنیم که تو به ما دستور میدهی؟ و این امر بر نفرت و گریزشان افزود |
تَبَارَكَ الَّذِي جَعَلَ فِي السَّمَاءِ بُرُوجًا وَجَعَلَ فِيهَا سِرَاجًا وَقَمَرًا مُّنِيرًا (61) خجسته و بسیار بابرکت است ذاتی که در آسمان برجها آفرید و در آن چراغ (خورشید) و ماه تابان را قرار داد |
وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَةً لِّمَنْ أَرَادَ أَن يَذَّكَّرَ أَوْ أَرَادَ شُكُورًا (62) و اوست ذاتی که شب و روز را جانشین یکدیگر قرار داد، برای کسی که خواهان پند گرفتن یا خواهان شکرگزاری است |
وَعِبَادُ الرَّحْمَٰنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا (63) و بندگان پروردگار رحمان کسانیاند که بر روی زمین متواضع راه میروند و چون نادانان ایشان را مخاطب قرار دهند گویند: سلام بر شما |
وَالَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِيَامًا (64) و آنان که شب را با سجده و قیام برای پروردگارشان میگذرانند |
وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَ ۖ إِنَّ عَذَابَهَا كَانَ غَرَامًا (65) و آنان که میگویند: ای پروردگار ما! عذاب جهنم را از ما بگردان، چون عذابش دایمی و دوامدار است |
إِنَّهَا سَاءَتْ مُسْتَقَرًّا وَمُقَامًا (66) یقیناً دوزخ بدترین قرارگاه و جایگاه است |
وَالَّذِينَ إِذَا أَنفَقُوا لَمْ يُسْرِفُوا وَلَمْ يَقْتُرُوا وَكَانَ بَيْنَ ذَٰلِكَ قَوَامًا (67) و آنان که چون انفاق کنند، نه اسراف میکنند و نه بخل میورزند، و شیوۀشان بین این، (دو راه) وسط است |
وَالَّذِينَ لَا يَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ وَلَا يَقْتُلُونَ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ وَلَا يَزْنُونَ ۚ وَمَن يَفْعَلْ ذَٰلِكَ يَلْقَ أَثَامًا (68) و آنانی که با الله معبود دیگری را نمیخوانند و نفسی را که الله (خونش را) حرام کرده است جز به حق نمیکشند و زنا نمیکنند. و هرکس چنین کند، مجازات آن را میبیند |
يُضَاعَفْ لَهُ الْعَذَابُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَيَخْلُدْ فِيهِ مُهَانًا (69) برای او عذاب در روز قیامت دو چندان میگردد و خوار و زار و جاودان در آن میماند |
إِلَّا مَن تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَٰئِكَ يُبَدِّلُ اللَّهُ سَيِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ ۗ وَكَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا (70) مگر کسی که توبه کند و ایمان آورد و عمل صالح انجام دهد، پس ایشاناند که الله بدیهایشان را به نیکیها تبدیل میکند و الله آمرزندۀ مهربان است |
وَمَن تَابَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَإِنَّهُ يَتُوبُ إِلَى اللَّهِ مَتَابًا (71) و هرکس توبه کند و کار نیک انجام دهد حقا که او بهسوی الله باز میگردد |
وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا (72) و آنان که گواهی دروغ نمیدهند و چون بر (کار و سخن) بیهوده بگذرند، بزرگوارانه و شرافتمندانه میگذرند |
وَالَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِآيَاتِ رَبِّهِمْ لَمْ يَخِرُّوا عَلَيْهَا صُمًّا وَعُمْيَانًا (73) و آنان که چون به آیات پروردگارشان پند داده شوند، بر آن کر و کور به سجده نمیافتند |
وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا (74) و آنان که میگویند: ای پروردگار ما! به ما از همسران و فرزندان ما آن را عنایت کن که مایۀ روشنی چشمان باشد. و ما را پیشوای پرهیزگاران بگردان |
أُولَٰئِكَ يُجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِمَا صَبَرُوا وَيُلَقَّوْنَ فِيهَا تَحِيَّةً وَسَلَامًا (75) ایشاناند که به خاطر آن که صبر کردند، مقام بلند را مییابند و در آن جا به سلام و درود روبرو میشوند |
خَالِدِينَ فِيهَا ۚ حَسُنَتْ مُسْتَقَرًّا وَمُقَامًا (76) در آن جا همیشه میمانند، چه قرارگاه خوب و چه مقام نیکو است |
قُلْ مَا يَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّي لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ ۖ فَقَدْ كَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ يَكُونُ لِزَامًا (77) بگو: اگر دعایتان نباشد، پروردگار من به شما هیچ اعتنایی ندارد، در حقیقت تکذیب کردید و (نتیجۀ بد) آن ملازم شما خواهد بود |