سُورَةٌ أَنزَلْنَاهَا وَفَرَضْنَاهَا وَأَنزَلْنَا فِيهَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لَّعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ (1)
(Tani) waa suurad aan soo waxyoonnay oo ka dhignay waajib faral ah, oo aan ku soo waxyoonnay Aayado cad cad bal inaad wax ku qaadataan |
الزَّانِيَةُ وَالزَّانِي فَاجْلِدُوا كُلَّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا مِائَةَ جَلْدَةٍ ۖ وَلَا تَأْخُذْكُم بِهِمَا رَأْفَةٌ فِي دِينِ اللَّهِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۖ وَلْيَشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَائِفَةٌ مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ (2)
(Ma) Zaaniydda iyo Zaaniga1 ku karbaasha midkood walba boqol jeedal2. Oo yeysan turid aad u tureysaan idinka celin fulinta Amarka Ilaahay3, haddii aad rumeysan tihiin Allaah iyo Maalinta Aakhiro, oo waa inay koox mu’miniin ah goob joog ka ahaadaan ciqaabtooda |
الزَّانِي لَا يَنكِحُ إِلَّا زَانِيَةً أَوْ مُشْرِكَةً وَالزَّانِيَةُ لَا يَنكِحُهَا إِلَّا زَانٍ أَوْ مُشْرِكٌ ۚ وَحُرِّمَ ذَٰلِكَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ (3)
Zaanigu ma uu la galmo galo waxaan aheyn Zaaniyad ama Mushrikad, oo (ma xagga) Zaaniyaddu ma ay la galmo galaan waxaan aan aheyn zaani ama Mushrik4, oo waa ka xaaraan mu’miniinta |
وَالَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِينَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ (4)
Oo kuwaa ku eedeeya dumar dhawrsoon (zino), markaas aan keenin afar markhaati ah, karbaasha siddeetan jeedal, oo ha ka yeelina wax marag fur ah abadkood, oo kuwan weeye kuwa ah caasiyaasha |
إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا مِن بَعْدِ ذَٰلِكَ وَأَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (5)
Marka laga reebo kuwa toobad keena intani kaddib, oo samaada, marka hubaal Allaah waa Dambi Dhaaf Badane, Naxariis Badan |
وَالَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ يَكُن لَّهُمْ شُهَدَاءُ إِلَّا أَنفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ (6)
oo (ma xagga) kuwa ku eedeeya xaasaskooda (zino) oo aan haysan markhaati aan aheyn nafahooda, marag furka midkood walba oo ka mid ah (waa in la dhaariyo) afar jeer, isagoo markhaati gashanaya Allaah inuu hubaal isaga ka mid yahay xaqiiq runlowyada |
وَالْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِن كَانَ مِنَ الْكَاذِبِينَ (7)
Oo (marka) shanaad in Nacaladda Ilaahay korkiisa ahaato haddii uu isagu been sheegayo |
وَيَدْرَأُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَن تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ (8)
Oo waxay ka baajin doontaa iyada ciqaabta haddii ay dhaarato afar jeer, iyadoo marag gashaneysa Allaah in hubaal isagu uu ka mid yahay xaqiiq beenlowyada |
وَالْخَامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَيْهَا إِن كَانَ مِنَ الصَّادِقِينَ (9)
Oo (marka) shanaad in Cadhada Ilaahay korkeeda ahaato haddii uu isagu run sheegayo |
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ وَأَنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ حَكِيمٌ (10)
Oo haddii uusan jiri lahayn Fadliga Ilaahay korkiinna iyo Naxariistiisu, iyo inuu Allaah yahay mid u soo laabasho badan (Naxariista) , Xakiim ah |
إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِّنكُمْ ۚ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَّكُم ۖ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ ۚ لِكُلِّ امْرِئٍ مِّنْهُم مَّا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ ۚ وَالَّذِي تَوَلَّىٰ كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ (11)
Hubaal kuwaa la yimid been abuurka (masabbidashada Caa'isha, xaaskii Nabiga s.c w.)6 waa koox idin ka mid ah; ha u arki- na inay shar idiin tahay, mayee’ waa idiin khayr (axkaanta ka soo degtay darteed). Qof kasta oo ka mid ahina6 wuxuu mudan doonaa waxa uu kasbaday oo dambi ah. oo (ma xagga) isaga kan qaybta weyn ka qaatay7 ee ka mid ah, wuxuu mudan doonaa cadaab aad u murugo weyn |
لَّوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَٰذَا إِفْكٌ مُّبِينٌ (12)
Oo maxay mu’miniinta rag iyo haweenba markii aad maqasheen, ugu malayn khayr isla dadkoodaasi, oo ay u odhan: “Waxakani waa been abuur cad?” |
لَّوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ ۚ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَٰئِكَ عِندَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ (13)
Maxayse u keeni waayeen afar markhaati? Maadaama aysan se keenin markhaatiyaal, waa beenalayaal iyagu Allaah xaggiis |
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ (14)
Oo haddii uu jirin Fadliga Ilaahay korkiinna iyo Naxariistiisu adduunkan iyo Aakhiradaba, waxaa idinku taaban lahaa waxa aad ku hadasheen darteed cadaab aad u weyn |
إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُم مَّا لَيْسَ لَكُم بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِندَ اللَّهِ عَظِيمٌ (15)
Markii aad ku fidineyseen carrabyadiinna8, oo aad ka laheydeen afafkiinnna wax aydaan ogeyn, oo waxaad mooddeen arrin fudud, halka Allaah agtiis ay aheyd wax daran |
وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُم مَّا يَكُونُ لَنَا أَن نَّتَكَلَّمَ بِهَٰذَا سُبْحَانَكَ هَٰذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ (16)
Oo maxaydaan, markii aad maqasheen, u odhan_”Nooma habboona inaan ka hadallo waxakani. Adigaa xurmo leh oo hufan! kani waa been abuur aad u weyn |
يَعِظُكُمُ اللَّهُ أَن تَعُودُوا لِمِثْلِهِ أَبَدًا إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ (17)
Allaah wuu idin waaninayaa inaydaan u noqon waxaasoo kale weligiin, haddii aad tihiin mu’miniin dhab ah |
وَيُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ ۚ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (18)
Oo Allaah wuxuu idiin caddeeyaa Aayadaha, oo Allaah waa wax walba Ogsoone, Xakiim ah |
إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَن تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ (19)
Hubaal, (ma xagga) kuwa jecel inay anshax xumi9 ku faafto mu’miniinta dhexdooda, waxay mudan doonaan cadaab aad u xanuun badan adduunkan iyo Aakhiradaba. Oo Allaah baa Og, oo idinku ma ogidin |
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ وَأَنَّ اللَّهَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ (20)
Oo haddii uu se jirin Fadliga Ilaahay korkiinna iyo Naxariistiisu iyo inuu Allaah yahay Turid Badane, aad u Naxariis Badan |
۞ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ ۚ وَمَن يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ ۚ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَكَىٰ مِنكُم مِّنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَلَٰكِنَّ اللَّهَ يُزَكِّي مَن يَشَاءُ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (21)
Kuwiinnaan idinku rumeysanow! Ha raacina tallaabooyinka shaydaanka. Oo mid kastoo raaca tallaaboyinka shaydaanka, markaa hubaal wuxuu amraa wax xille iyo xumaan. Oo haddii uu se jirin Fadliga Ilaahay korkiinna iyo Naxariistiisa, midkiinna idinka mid ah ma daahir noqdeen weligi. Laakiinse Allaah baa daahiriya kuu doono, oo Allaah waa wax kasta Maqle, wax kasta Ogsoon |
وَلَا يَأْتَلِ أُولُو الْفَضْلِ مِنكُمْ وَالسَّعَةِ أَن يُؤْتُوا أُولِي الْقُرْبَىٰ وَالْمَسَاكِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۖ وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا ۗ أَلَا تُحِبُّونَ أَن يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (22)
Oo yeysan kuwaa idinka mid ah ee leh deeqda iyo maalka ka dhaaran inay siiyaan (kaalmo) qaraabadooda, masaakiinta, iyo kuwa uga soo haajiray guryahooda Allaah Dartiis. Oo waa inay iska cafiyaan oo isaga jeesadaan. Miyeydaan jecleyn in Allaah idiin dambi Dhaafo11? Oo Allaah waa Dambi Dhaaf Badane, aad u Naxariis Badan |
إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ (23)
Hubaal kuwa ku eedeeya (zino) dumarka dhawrsoon mu’minadaha ah, ee iyagu moog oo ka war la’ (xumo oo dhan)12, waa lagu nacladay adduunka iyo aakhiradaba, oo waxay mudan doonaan cadaab aad u murugo weyn |
يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُم بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ (24)
Maalinta carrabbadoodu, gacmahoodu, iyo lugahoodu ay ku markhaati furi doonaan waxa ay faleen |
يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ (25)
Maalintaas Allaah wuxuu ugu oofin doonaa si dhan abaalgudkooda sugan, oo waxay ogaan doonaan inuu Allaah yahay Xaqa iska muuqda |
الْخَبِيثَاتُ لِلْخَبِيثِينَ وَالْخَبِيثُونَ لِلْخَبِيثَاتِ ۖ وَالطَّيِّبَاتُ لِلطَّيِّبِينَ وَالطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَاتِ ۚ أُولَٰئِكَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا يَقُولُونَ ۖ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ (26)
Hadallo (iyo ficillo) xun (waxaa leh oo lagu yaqaan) dadka xun. Oo dadka xumi waxay (ku hadlaan oo falaan) hadallo (iyo ficillo) xun, oo hadallo (iyo ficilllo) fiican13 waxaa (leh oo lagu yaqaan) dadka fiican, oo dadka fiican waxay (ku hadlaan oo falaan) hadallo (iyo ficillo) fiican. Kuwani (Caa'isha iyo eynigeed) way ka eed tiran yihiin waxay ka sheegayaan, waxay leeyhiin dambi dhaaf iyo risiq wanaagsan |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّىٰ تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَىٰ أَهْلِهَا ۚ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ (27)
Kuwiinnaan idinku rumeysanow! Ha gelina guryo aan aheyn guryihiinna jeer aad idan weydiisataan, oo salaantaan ehelkooda14, sidan baa idiin khayr badan, bal inaad xusuusnaataan |
فَإِن لَّمْ تَجِدُوا فِيهَا أَحَدًا فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّىٰ يُؤْذَنَ لَكُمْ ۖ وَإِن قِيلَ لَكُمُ ارْجِعُوا فَارْجِعُوا ۖ هُوَ أَزْكَىٰ لَكُمْ ۚ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ (28)
Haddiise aydaan ka helin cidna gudahooda, markaa ha gelina jeer la idin siiyo idan. Oo haddii la idin yidhaahdo noqda15, markaa noqda; sidan baa idiin daahirsan, Oo Allaah waa Ogsoon yahay waxa aad fashaan |
لَّيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ مَسْكُونَةٍ فِيهَا مَتَاعٌ لَّكُمْ ۚ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَكْتُمُونَ (29)
Ma aha dambi korkiinna inaad gashaan (idan la’aan) guryo aan la degganayn ay gudahooda idiin yaalaan16 alaabadiinna. Oo Allaah wuu Ogsoon yahay waxa aad si cad u fashaan iyo waxa aad qarisaanba |
قُل لِّلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ۚ ذَٰلِكَ أَزْكَىٰ لَهُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ (30)
Ku dheh (oo amar) mu’miniinta inay ka laabtaan aragyadooda (xaaraanta)17, oo ka ilaaliyaan xubnahooda gaarka ah (galmo xaaraan ah)18, sidan baa u daahirsan. hubaal, Allaah waa u Xog Ogaal waxa ay sameeyaan |
وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ ۖ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَىٰ عَوْرَاتِ النِّسَاءِ ۖ وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِن زِينَتِهِنَّ ۚ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (31)
Oo ku dheh (oo amar) mu’minadaha inay ka laabtaan aragyadooda (xaaraanta) 19 oo ka ilaaliyaan xubnahooda gaarka ah (galmo xaaraan ah iyo qaawni) oo yeyna muujin quruxdooda20 wixii iska muuqda maahee21, oo ha ku soo dadaan gambooyinka madaxooda luqumahooda dushooda iyo laabahooda, oo yeyna u muujin quruxdooda waxaan aheyn nimankooda, ama aabbayaashood, ama abbayaasha nimankooda, ama wiila- shooda, ama wiilasha nimankooda, ama walaalahood, ama wiilasha walaalahood, ama wiilasha walaalooyinkood, ama haweenkooda, ama kuwaa ay gacmahoodu midig hantaan, ama kuwa raacsan ee labka ah oo aan laheyn haweysi dumar22, ama ilmaha aan weli yeelan dareen ay ku fiirsadaan cawro dumar. Oo yeysan ku garaacin (dhulka) lugahooda si loo ogaado waxa ay qariyaan oo quruxdooda ah. Oo u toobad keena Allaah idinkoo dhan, mu’miniintoy, si aad u liibaantaan |
وَأَنكِحُوا الْأَيَامَىٰ مِنكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ ۚ إِن يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ (32)
Oo u guuriya23 kuwaa idinka midka ah ee doobka ah iyo kuwa wanaagsan ee ka mid ah addoommahiinna (ragga ah), iyo addoonnadiinna (dumarka ahi), haddii ay yihiin sabool, Allaah baa ugu deeqi doona Fadlgiisa. Oo Allaah waa deeq Ballaarne, wax kasta Ogsoon |
وَلْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّىٰ يُغْنِيَهُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ ۗ وَالَّذِينَ يَبْتَغُونَ الْكِتَابَ مِمَّا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ فَكَاتِبُوهُمْ إِنْ عَلِمْتُمْ فِيهِمْ خَيْرًا ۖ وَآتُوهُم مِّن مَّالِ اللَّهِ الَّذِي آتَاكُمْ ۚ وَلَا تُكْرِهُوا فَتَيَاتِكُمْ عَلَى الْبِغَاءِ إِنْ أَرَدْنَ تَحَصُّنًا لِّتَبْتَغُوا عَرَضَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۚ وَمَن يُكْرِههُّنَّ فَإِنَّ اللَّهَ مِن بَعْدِ إِكْرَاهِهِنَّ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (33)
Oo waa inay kuwaa aan heli karin waxay ku guursadaaan ku sugnaadaan dhowrsanaan inta uu Allaah kaga hodmin Fadligiisa. Oo (ma xagga) kuwa dalba qoritaan (is-xoreyn) ee ka mid ah kuwaa ay gacmahiinna midig hantaan, siiya qoraalkaasi, haddaad ku og tihiin wanaag. Oo wax ka siiya maalka Allaah uu idin siiyey. Oo ha ku qasbina gabdhahiinna addoonadaha ah dhillannimo haddii ay rabaan inay ku sugnaadaan dhowrsanaan, idinkoo doonaya sadka dhammaanaya ee noloshan adduunka. Oo mid kastoo ku qasba, haddaba hubaal Allaah, ku qasbiddooda kaddib waa Dambi Dhaaf Badane, Naxariis Badan |
وَلَقَدْ أَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ آيَاتٍ مُّبَيِّنَاتٍ وَمَثَلًا مِّنَ الَّذِينَ خَلَوْا مِن قَبْلِكُمْ وَمَوْعِظَةً لِّلْمُتَّقِينَ (34)
Oo xaqiiq Waxaan idiin soo dirnay Aayado cad cad24, iyo tusaale ka mid ah kuwii tegay hortiin, iyo waano ku socota kuwaa ka dhowrsada (xumaha) |
۞ اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ ۖ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ ۖ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لَّا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ ۚ نُّورٌ عَلَىٰ نُورٍ ۗ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَن يَشَاءُ ۚ وَيَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ ۗ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (35)
Allaah waa Nuurka25 samooyinka iyo arlada, Mataalka Nuurkiisa26 waa sida qoldhob uu ku jiro nal, nalka uu ku jiro dhalo27, oo dhalada la moodo xiddig kaah badan, laga soo shiday xagga geed barakaysan, geed-zaytuun aan bari ahayn iyo galbeed midna, oo ay saliiddiisu u dhowdahay inay iftiin bixiso walow uusan dab taabanba, nuur korki nuur yahay, Allaah wuxuu ku hanuuniyaa Nuurkiisa kuu doono. Oo Allaah wuxuu u dhigaa tusaalooyin dadka, oo Allaah wax walba waa Ogsoon yahay |
فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَن تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ (36)
Guryo gudahood uu Allaah idmay in la kor yeelo28, oo Magaciisa lagu xuso, halkaa waxaa ku xurmo weyneeya gudahood subax iyo galabba |
رِجَالٌ لَّا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ ۙ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ (37)
Rag aanay ka shuqlin ganacsi iyo iib midna xusidda Ilaahay iyo oogidda saaladda iyo bixinta Zakada. Waxay ka cabsadaan Maalin quluubta iyo aragyada rogmi doonaan (baqo iyo argagax awgi) |
لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَيَزِيدَهُم مِّن فَضْلِهِ ۗ وَاللَّهُ يَرْزُقُ مَن يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ (38)
Si uu Allaah u siiyo abaal gud waafaq- san kan ugu wanagsanaa wixii ay faleen, oo waliba u siiyo dheeri ka mid ah Fadligiisa, oo Allaah wuxuu u irsaaqaa qofka uu doono xisaab la'aan |
وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَعْمَالُهُمْ كَسَرَابٍ بِقِيعَةٍ يَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ مَاءً حَتَّىٰ إِذَا جَاءَهُ لَمْ يَجِدْهُ شَيْئًا وَوَجَدَ اللَّهَ عِندَهُ فَوَفَّاهُ حِسَابَهُ ۗ وَاللَّهُ سَرِيعُ الْحِسَابِ (39)
Oo (ma xagga) kuwa (Xaqa) rumeysan diida acmaashoodu waa sida dhalanteed ka muuqda bannaan dhul siman, oo uu kan oommani moodo biyo, jeer marka uu u yimaado waxba aanu ka helin29, oo uu se halkaas ka helo Allaah oo abaal marsha una oofiya si dhan xisaabtiisa, oo Allaah waa uu ku Dhaqsi Badan yahay xisaab qaadista |
أَوْ كَظُلُمَاتٍ فِي بَحْرٍ لُّجِّيٍّ يَغْشَاهُ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ مَوْجٌ مِّن فَوْقِهِ سَحَابٌ ۚ ظُلُمَاتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ إِذَا أَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَرَاهَا ۗ وَمَن لَّمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِن نُّورٍ (40)
Ama (waa) sida mugdiyo daran bad weyn salkeed ah, oo hir uu sii daboolo uu korkiisuna hir kale sii yahay, oo ay daruuro sii kor joogaan, (dabaqyo) mugdiyo daran ah midba mid kale kor saaran yahay, marka uu soo saaro gacantiisa uu ku sigan inuu arki waayo! Oo mid kastoo aanu Allaah u yeelin Nuur, ma uu laha Nuur |
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُسَبِّحُ لَهُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالطَّيْرُ صَافَّاتٍ ۖ كُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلَاتَهُ وَتَسْبِيحَهُ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِمَا يَفْعَلُونَ (41)
Miyaanad arag in Allaah ay xurmo weyneeyaan oo hufaan waxa ku sugan samooyinka iyo arlada iyo shimbiraha fidiya garbahooda (marka ay duullimaadka yihiin)? Wuu Og yahay salaadda mid walba iyo tasbiixdiisa, oo Allaah waa Og yahay waxa ay falaan |
وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ وَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ (42)
Oo Allaah baa iska leh Boqortooyada samooyinka iyo arlada, oo xagga Allaah weeye halka lagu dambeyn aayo ahaan |
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مِن جِبَالٍ فِيهَا مِن بَرَدٍ فَيُصِيبُ بِهِ مَن يَشَاءُ وَيَصْرِفُهُ عَن مَّن يَشَاءُ ۖ يَكَادُ سَنَا بَرْقِهِ يَذْهَبُ بِالْأَبْصَارِ (43)
Miyaanad arag in Allaah soo kaxeeyo daruuro, markaas isu keeno wada jir, markaas ka dhigo fadad isdulsaraan, sidaas darteed waxaad aragtaa roobka oo ka soo da’aya dhexdooda, oo Wuxuu ka soo dejiyaa daruuraha (sida) buuraha oo kale ah halkaasoo uu yahay baraf, isagoo ku ridaya ciddii uu doono, oo ka duwaya ciddii uu doono, iftiinka hillaaciisu wuxuu sigaa inuu la tago aragga |
يُقَلِّبُ اللَّهُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبْرَةً لِّأُولِي الْأَبْصَارِ (44)
Allaah Wuxuu gedgeddiyaa oo is dhaafiyaa habeenka iyo maalinta. hubaal, arrinkani waxaa ugu sugan xaqiiq cibro kuwa aragtida dheer |
وَاللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِّن مَّاءٍ ۖ فَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَىٰ بَطْنِهِ وَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَىٰ رِجْلَيْنِ وَمِنْهُم مَّن يَمْشِي عَلَىٰ أَرْبَعٍ ۚ يَخْلُقُ اللَّهُ مَا يَشَاءُ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (45)
Oo Allaah wuxuu biyo ka abuuray noole kasta oo jira. Marka waxaa ka mid ah qaar ku xammaarta calooshooda, oo waxaa ka mid ah qaar ku socda labo lugood, oo waxaa ka mid ah qaar ku socda afar. Allaah Wuxuu abuuraa wuxuu doono. Hubaal! Allaah wax kasta waa uu Karaa |
لَّقَدْ أَنزَلْنَا آيَاتٍ مُّبَيِّنَاتٍ ۚ وَاللَّهُ يَهْدِي مَن يَشَاءُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ (46)
Xaqiiq Waxaan soo waxyoonnay Aaya- do cad cad. Oo Allaah wuxuu ku hanuuni- yaa ciddii uu doono Jid Toosan (Islaamka) |
وَيَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالرَّسُولِ وَأَطَعْنَا ثُمَّ يَتَوَلَّىٰ فَرِيقٌ مِّنْهُم مِّن بَعْدِ ذَٰلِكَ ۚ وَمَا أُولَٰئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ (47)
Oo waxay yidhaahdaan: “Waxaan rumeysannahay Allaah iyo Rasuulka oo aanu oggolnahay, markaas bay koox ka mid ahi jeesadaan intani kaddib, oo kuwani ma aha mu’miniin |
وَإِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُم مُّعْرِضُونَ (48)
Oo marka loogu yeedho Allaah iyo Rasuulkiisa, si uu u kala garsooro dhexdooda, mise qaar ka mid ahi dhinac bay u jeestaan |
وَإِن يَكُن لَّهُمُ الْحَقُّ يَأْتُوا إِلَيْهِ مُذْعِنِينَ (49)
Haddiise ay garta leeyihiin waa u yimaadaan dhaqso, iyagoo adeecsan |
أَفِي قُلُوبِهِم مَّرَضٌ أَمِ ارْتَابُوا أَمْ يَخَافُونَ أَن يَحِيفَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَرَسُولُهُ ۚ بَلْ أُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ (50)
Ma waxaa ku jira quluubtooda cudur, mise ma shaki bay qabaan, mise ma waxay cabsi ka qabaan in Allaah iyo Rasuulkiiisu ka eexdaan? Mayee, iyaga naf ahaantooda baa ah gar ma qaatayaasha |
إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَن يَقُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (51)
Jawaabta mu’miniinta, marka loogu yeedho Allaah iyo Rasuulkiisa si uu u kala garsooro dhexdooda, waa uun inay yidhaahdaan: “Maqallay oo oggolnahay. Oo kuwan weeye kuwa ah liibaanayaasha |
وَمَن يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَخْشَ اللَّهَ وَيَتَّقْهِ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَائِزُونَ (52)
Oo qofkii adeeca Allaah iyo Rasuulkiisa, oo ka cabsada Allaah, oo dhowra xilka uu saaray, kuwan weeye kuwa ah guuleysatayaasha |
۞ وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ ۖ قُل لَّا تُقْسِمُوا ۖ طَاعَةٌ مَّعْرُوفَةٌ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ (53)
Oo waxay ku dhaartaan Allaah kan ugu adag dhaarahaooda, in haddii aad amarto ay xaqiiq (u) baxayaan (jihaad). Dheh waxba ha dhaarannina: hoggaansamid fiican (baa la dooni)30, oo Allaah waa u Xog Ogaal waxa aad fashaan,” |
قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ ۖ فَإِن تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْهِ مَا حُمِّلَ وَعَلَيْكُم مَّا حُمِّلْتُمْ ۖ وَإِن تُطِيعُوهُ تَهْتَدُوا ۚ وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ (54)
Dheh: “Adeeca Allaah oo adeeca Rasuulka, haddiise aad jeesataan, waxaa isaga saaran oo keliya xilka la saaray. idinkana waxaa idin saaran wixii la idin saaray. Oo haddii aad adeecdaan, waad hanuunsan tihiin. Oo waxba ma saarna Rasuulkayaga aan ahayn Gaarsiin Cad |
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَىٰ لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا ۚ يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا ۚ وَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ (55)
Allaah wuxuu u ballan qaaday kuwiinna idinka mid ah ee (Xaqa) rumeysan oo samaha fala inuu hubaal uga dhigi doono madax arlada, sidii uu ugu dhigayba madax kuwii ka horreeyay, iyo inuu hubaal u sugi doono diintooda uu isagu oggolaaday. Oo Wuxuu hubaal cabsidoodii kaddib31 siin doonaa nabad beddel ahaan; waase inay i caabudaan (Anigoo Keliya) iyagoon ila wadaajinayn (cibaadada) waxba. Oo mid kastoo abaal laawe ah intani kaddib, kuwan weeye kuwa ah caasiyaashsa |
وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (56)
Oo hagaajiya salaadda oo bxiya Zakada, oo adeeca Rasuulka si la idiinku naxariisto |
لَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ ۚ وَمَأْوَاهُمُ النَّارُ ۖ وَلَبِئْسَ الْمَصِيرُ (57)
Ha moodina in kuwa Xaqa diida ku fakan karaan dhulka, oo hoygoodu waa Naarta, oo xaqiiq waa meel aayotiin xun |
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِيَسْتَأْذِنكُمُ الَّذِينَ مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ وَالَّذِينَ لَمْ يَبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنكُمْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ ۚ مِّن قَبْلِ صَلَاةِ الْفَجْرِ وَحِينَ تَضَعُونَ ثِيَابَكُم مِّنَ الظَّهِيرَةِ وَمِن بَعْدِ صَلَاةِ الْعِشَاءِ ۚ ثَلَاثُ عَوْرَاتٍ لَّكُمْ ۚ لَيْسَ عَلَيْكُمْ وَلَا عَلَيْهِمْ جُنَاحٌ بَعْدَهُنَّ ۚ طَوَّافُونَ عَلَيْكُم بَعْضُكُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (58)
Kuwiinaan idinku rumeysanow! Waa inay kuwaa ay gacmahiinnu midig hanataan iyo kuwa idinka mid ah aan weli qaan gaarin (inta ay idiin soo gelin) weydiistaan idan saddex waqti32; ka hor salaadda subax, iyo marka aad dharka dhigataan duhurkii kuleylaha, iyo kaddib salaadda cishaha; kuwani waa saddex waqti gaar idiin ah, idinma saarna dembi idinka iyo iyagaba waxaan ahayn waqtiyadan in qaarkiin u soo galaan qaar kale, _ idan iyagoon qaadan. Sidaas buu Allaah idiinku caddeeyaa Aayadaha. Oo Allaah waa wax kasta ogsoone, Xakiim ah |
وَإِذَا بَلَغَ الْأَطْفَالُ مِنكُمُ الْحُلُمَ فَلْيَسْتَأْذِنُوا كَمَا اسْتَأْذَنَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ (59)
Oo marka carruurtiinna dhexdiinna ah ay qaan gaaraan, ha idin weydiistaan idan, sida kuwii ka horreeyeyba (oo ka weynaa da’ ahaan ay idan u qaateen33). Sidaas buu Allaah idiinku caddeeyaa Aayadihiisa, oo Allaah waa wax kasta Oge, Xakiim ah |
وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاءِ اللَّاتِي لَا يَرْجُونَ نِكَاحًا فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُنَاحٌ أَن يَضَعْنَ ثِيَابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِينَةٍ ۖ وَأَن يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَّهُنَّ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (60)
Oo (ma xagga) dumarka gaboobay oo aan rajaynin guur, ma saarna dambi haddii ay iska dhigaan maryahooda iyagoo aan muujineyn quruxdooda34. Oo inay isdhowraan baa u khayr badan. Oo Allaah waa wax kasta Maqle, wax kasta Ogsoon |
لَّيْسَ عَلَى الْأَعْمَىٰ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَىٰ أَنفُسِكُمْ أَن تَأْكُلُوا مِن بُيُوتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ آبَائِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أُمَّهَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ إِخْوَانِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخَوَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَعْمَامِكُمْ أَوْ بُيُوتِ عَمَّاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخْوَالِكُمْ أَوْ بُيُوتِ خَالَاتِكُمْ أَوْ مَا مَلَكْتُم مَّفَاتِحَهُ أَوْ صَدِيقِكُمْ ۚ لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَأْكُلُوا جَمِيعًا أَوْ أَشْتَاتًا ۚ فَإِذَا دَخَلْتُم بُيُوتًا فَسَلِّمُوا عَلَىٰ أَنفُسِكُمْ تَحِيَّةً مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُبَارَكَةً طَيِّبَةً ۚ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ (61)
Ma saarna dhib Indhoolaha, oo ma saarna dhib laan garaha, oo ma saarna dhib bukaan qabka, iyo nafahiinnaba inaad wax ka cuntaan guryihiinna, ama guryaha aabbayaashiin, ama guryaha hooyooyinkiin, ama guryaha walaalihiin, ama guryaha walaalooyinkiin, ama guryaha adeerradiin, ama guryaha eeddooyinkiin, ama guryaha abtiyaashiin, ama guryaha habaryarahiin, ama waxa aad hanataan furayaashooda35, ama (guryaha) saaxiibkiin, oo idinkuma saarna dambi haddii aad wax u cuntaan wadajir ama kala jir. Haddaba marka aad galeysaan guryaha, ku salaamo dadkiinna salaan xagga Ilaahay ah, barakaysan (oo) wanaagsan36. Sidaas buu Allaah idiinku caddeeyaa Aayadaha si aad u fahantaan |
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِذَا كَانُوا مَعَهُ عَلَىٰ أَمْرٍ جَامِعٍ لَّمْ يَذْهَبُوا حَتَّىٰ يَسْتَأْذِنُوهُ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ ۚ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَن لِّمَن شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ (62)
Waxaa oo keliya mu’miniin ah kuwa rumeysan Allaah iyo Rasuulkiisa, oo marka ay ku wehliyaan arrin guud oo loo dhan yahay aan tagin jeer ay idan qaataan. Hubaal! kuwa idan kaa qaata waa iyaga kuwa rumeysan Allaah iyo Rasuulkiisa. Ee haddii ay idan kuu weydiistaan danahooda qaarkood, u idan koodii aad doonto oo ka mid ah, oo uga bari dambi dhaaf Allaah. Hubaal Allaah waa Dambi Dhaaf Badane, Naxariis Badan |
لَّا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُم بَعْضًا ۚ قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنكُمْ لِوَاذًا ۚ فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَن تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ (63)
Ha ka yeelina u yeedhidda Rasuulka (Muxammad) dhexdiinna sida u yeedhidda qaarkiinba qaar. Allaah dhab ahaan waa uu ogsoon yahay kuwaa dhuunta ee idinku jira, Ee ha is jiraan kuwaa ka hor yimaada amariiska37 si ayan ugu dhicin balaayo ama ugu dhicin38 cadaab aad u xanuun badan |
أَلَا إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ قَدْ يَعْلَمُ مَا أَنتُمْ عَلَيْهِ وَيَوْمَ يُرْجَعُونَ إِلَيْهِ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا عَمِلُوا ۗ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ (64)
Ogaada hubaal Allaah baa iska leh waxa jira samooyinka iyo arlada39. Wuxuu dhab ahaan ogsoon yahay waxa aad ku sugan tihiin oo Maalinta40 loo celiyo Xaggiisa, Wuxuu u sheegi doonaa waxay faleen, oo Allaah wax walba waa uu Ogsoon yahay |
