قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ (1) Mu vy’ukuri aba Isilamu batsinze |
الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ (2) Kubera yuko mumasengesho yabo baba bari abagamburutsi |
وَالَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ (3) Nibo bita kure y’ibintu atakamaro bibafitiye |
وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ (4) Nibo n’imperezwa zabo bazitanga ukuri kwama |
وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ (5) Nibo n’ibitsina vyabo babikingira |
إِلَّا عَلَىٰ أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ (6) Dukuyemwo abakenyezi babo, canke kuri barya bantu batunzwe n’amaboko yabo y’iburyo, abo nibo badatabwako umwikomo |
فَمَنِ ابْتَغَىٰ وَرَاءَ ذَٰلِكَ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْعَادُونَ (7) Uwushaka ibitari ibi abo nibo bazoba barenze imbibe zagenywe |
وَالَّذِينَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ (8) Nabafise ivyabo hamwe n’amasezerano yabo bayacungera neza |
وَالَّذِينَ هُمْ عَلَىٰ صَلَوَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ (9) N’amasengesho yabo barayakingira |
أُولَٰئِكَ هُمُ الْوَارِثُونَ (10) Abo nibo basamuragwa |
الَّذِينَ يَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ (11) Abazorarwa ijuru nibo bazoribamwo mubuzima bwabo bwose |
وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن سُلَالَةٍ مِّن طِينٍ (12) Mu vyukuri twaremye ikiremwa muntu mw’ivu ryiza |
ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِي قَرَارٍ مَّكِينٍ (13) Hanyuma tumurema mw’ima ry’intanga ryashinguwe mugitereko kibitswe ahantu heza |
ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ ۚ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ (14) Hanyuma tugira iryoma ry’intanga kuba ikimanyu c’amaraso hanyuma tugira ico kimanyu c’amaraso kuba ikimanyu c’inyama, hanyuma tugira ico kimanyu c’inyama kuba amagufa, nayo magufa duca tuyambika inyama hanyuma duca tumugira ikindi kiremwa, rero haninahazwa Imana ariwe muremyi mwiza w’abaremyi |
ثُمَّ إِنَّكُم بَعْدَ ذَٰلِكَ لَمَيِّتُونَ (15) Hanyuma mu vy’ukuri mwebwe munyuma y’ibi vyose mwese muzoba abapfu |
ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ تُبْعَثُونَ (16) Hanyuma mu vy’ukuri mwebwe k’umusi w’imperuka muzozurwa |
وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرَائِقَ وَمَا كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غَافِلِينَ (17) Mu vy’ukuri twararemye hejuru yanyu amayira indwi natwe ntitwari kuba kubiremwa vyacu ngo nabibagiwe |
وَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَسْكَنَّاهُ فِي الْأَرْضِ ۖ وَإِنَّا عَلَىٰ ذَهَابٍ بِهِ لَقَادِرُونَ (18) Twaramanuye kuva mubicu amazi ahagije nukuyashikana kw’isi, ntankeka ni twebwe dufise ubushobozi bwukuyakuraho |
فَأَنشَأْنَا لَكُم بِهِ جَنَّاتٍ مِّن نَّخِيلٍ وَأَعْنَابٍ لَّكُمْ فِيهَا فَوَاكِهُ كَثِيرَةٌ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ (19) Kubera ayo mazi twarabagiriye imirima y’ivyamwa vy’imitende hamwe n’imizabibu, nukuronkeramwo ivyamwa vyinshi no murivyo nivyo mufungura |
وَشَجَرَةً تَخْرُجُ مِن طُورِ سَيْنَاءَ تَنبُتُ بِالدُّهْنِ وَصِبْغٍ لِّلْآكِلِينَ (20) N’igiti kivuye k’umusozi witiriwe Siynaai, gikuramwo amavuta hamwe n’inyama kubazifungura |
وَإِنَّ لَكُمْ فِي الْأَنْعَامِ لَعِبْرَةً ۖ نُّسْقِيكُم مِّمَّا فِي بُطُونِهَا وَلَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ كَثِيرَةٌ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ (21) Mu vy’ukuri mwebwe murafise icigwa kininiya kubijanye n’ibikoko tuba nyweshereza mubiri munda zavyo, nukuronka murivyo amavuta menshi n’ibindi navyo nivyo mwikenura |
وَعَلَيْهَا وَعَلَى الْفُلْكِ تُحْمَلُونَ (22) No hejuru yavyo no hejuru y’amato muhekwako |
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ ۖ أَفَلَا تَتَّقُونَ (23) Ntankeka twebwe twararungitse intumwa y’Imana Nuhu (iii) ku bantu biwe nukuvuga ati:- emwe bantu banje, nimusenge Imana yanyu y’ukuri kuko ntayindi Mana ihari atariyo yonyene rudende gusa, mbega mwebwe ntabwoba mufise |
فَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِن قَوْمِهِ مَا هَٰذَا إِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُرِيدُ أَن يَتَفَضَّلَ عَلَيْكُمْ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَأَنزَلَ مَلَائِكَةً مَّا سَمِعْنَا بِهَٰذَا فِي آبَائِنَا الْأَوَّلِينَ (24) Abakuru b’abahakanyi b’Imana y’ukuri muribo baravuze bati:- ntiyari kuba uyu Nuhu (iii) atari uko ari umuntu nkamwe agomba kwironderera iteka hejuru yanyu niyaba Imana ibishaka mu vy’ukuri yari kumanura Abamarayika kuko twebwe ntitwumvise ibi vyose kubavyeyi bacu baho hambere |
إِنْ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ بِهِ جِنَّةٌ فَتَرَبَّصُوا بِهِ حَتَّىٰ حِينٍ (25) Ntiyari kuba uyu mugabo n’umuntu afise ibisazi, rero nimu murindire kugeza kumwanya wiwe |
قَالَ رَبِّ انصُرْنِي بِمَا كَذَّبُونِ (26) Intumwa y’Imana Nuhu (iii) yavuze iti:- Muremyi wanje, nuntabare kuko abanje baramaze kumpakana |
فَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِ أَنِ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنَا وَوَحْيِنَا فَإِذَا جَاءَ أَمْرُنَا وَفَارَ التَّنُّورُ ۙ فَاسْلُكْ فِيهَا مِن كُلٍّ زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ وَأَهْلَكَ إِلَّا مَن سَبَقَ عَلَيْهِ الْقَوْلُ مِنْهُمْ ۖ وَلَا تُخَاطِبْنِي فِي الَّذِينَ ظَلَمُوا ۖ إِنَّهُم مُّغْرَقُونَ (27) Rero twaramushikirije ubutumwa yuko yotegura ubwato imbere y’amaso yacu no kubutumwa bwacu, rero nihashika itegeko ryacu harimwo n’itanuri ry’umwuzurire w’amazi, aho niho uzoca winjira muri ubwo bwato n’ibintu bibiri bibiri vy’ubwoko bwose hamwe n’abantu bawe bose dukuyemwo abo ijambo rizoba ryaciyeko hejuru yabo muribo kandi ntumvugishe kubijanye n’abahemukiye imitima yabo, ntankeka abo bantu bazokwibizwa mumazi |
فَإِذَا اسْتَوَيْتَ أَنتَ وَمَن مَّعَكَ عَلَى الْفُلْكِ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي نَجَّانَا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ (28) Niwaruhuka hamwe nabo muzoba muri kumwe muri ubwo bwato nuce uvuga uti:- turakengurukiye Imana yaturokoye nabo bantu bahemukiye imitima yabo |
وَقُل رَّبِّ أَنزِلْنِي مُنزَلًا مُّبَارَكًا وَأَنتَ خَيْرُ الْمُنزِلِينَ (29) Nuvuge uti:- Muremyi wanje numanure kw’imanuro ry’imigisha yawe kuko ari wewe mwiza w’imanuro |
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ وَإِن كُنَّا لَمُبْتَلِينَ (30) Ntankeka muri ibi vyose harimwo icirwa kininiya, mu vy’ukuri ni twebwe tugirira abantu ibibazo |
ثُمَّ أَنشَأْنَا مِن بَعْدِهِمْ قَرْنًا آخَرِينَ (31) Hanyuma twarazanye inyuma yabo abandi bantu |
فَأَرْسَلْنَا فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْهُمْ أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُم مِّنْ إِلَٰهٍ غَيْرُهُ ۖ أَفَلَا تَتَّقُونَ (32) Tubarungikira intumwa z’Imana zo muribo zibabwira ziti:- nimusenge Imana yanyu y’ukuri kuko atayindi Mana mufise atariyo yonyene rudende gusa, mbega mwebwe ntimuyitinya |
وَقَالَ الْمَلَأُ مِن قَوْمِهِ الَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِلِقَاءِ الْآخِرَةِ وَأَتْرَفْنَاهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا مَا هَٰذَا إِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يَأْكُلُ مِمَّا تَأْكُلُونَ مِنْهُ وَيَشْرَبُ مِمَّا تَشْرَبُونَ (33) N’abakuru bo mu bantu biwe barahakanye Imana y’ukuri nukutemera ihuriro ry’umusi w’umuhero w’Isi, tubaha n’amatungo y’ubuzima bwo ng’aha kw’Isi baca bavuga bati:- ntiyari kuba uyu muntu nuko ameze nkamwe kuko n’umuntu afungura muvyo namwe mufungura, nukunywa akanywa muvyo munywako |
وَلَئِنْ أَطَعْتُم بَشَرًا مِّثْلَكُمْ إِنَّكُمْ إِذًا لَّخَاسِرُونَ (34) Nimwamu gamburukira umuntu ameze nkuyo muzoba muri mu bantu b’uruhombo |
أَيَعِدُكُمْ أَنَّكُمْ إِذَا مِتُّمْ وَكُنتُمْ تُرَابًا وَعِظَامًا أَنَّكُم مُّخْرَجُونَ (35) Mbega abemerera yuko mugihe muzosandaba nukuba ivu n’amagufa, yuko muzozurwa |
۞ هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ لِمَا تُوعَدُونَ (36) Ntibizobaho ivyo mwemererwa |
إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا نَمُوتُ وَنَحْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ (37) Ntakindi atari ubu buzima bwacu bwo ng’aha kw’Isi butuma dupfa n’ukubaho, ntakindi kandi natwe ntituri mubantu bazozurwa |
إِنْ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا وَمَا نَحْنُ لَهُ بِمُؤْمِنِينَ (38) Ntiyari kuba uyu atari uko ari umuntu abeshera Imana natwe ntitumwemera |
قَالَ رَبِّ انصُرْنِي بِمَا كَذَّبُونِ (39) Avuga ati:- Muremyi wanje nuntabare kubera yuko bampakanye |
قَالَ عَمَّا قَلِيلٍ لَّيُصْبِحُنَّ نَادِمِينَ (40) Ivuga iti:- mumwanya mutoyi isase bazoba bari mumaganya |
فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ بِالْحَقِّ فَجَعَلْنَاهُمْ غُثَاءً ۚ فَبُعْدًا لِّلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ (41) Baca bahonywa n’ijwi ry’ukuri, nukubagira nk’umwavu, rero iryo honywa ryabo ryarabashikiye abo bantu bahemukiye imitima yabo |
ثُمَّ أَنشَأْنَا مِن بَعْدِهِمْ قُرُونًا آخَرِينَ (42) Hanyuma munyuma yabo twaciye tuzana abandi bantu |
مَا تَسْبِقُ مِنْ أُمَّةٍ أَجَلَهَا وَمَا يَسْتَأْخِرُونَ (43) Nta bantu bashobora gutanguza isanganya ryayo canke kuritebesha |
ثُمَّ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا تَتْرَىٰ ۖ كُلَّ مَا جَاءَ أُمَّةً رَّسُولُهَا كَذَّبُوهُ ۚ فَأَتْبَعْنَا بَعْضَهُم بَعْضًا وَجَعَلْنَاهُمْ أَحَادِيثَ ۚ فَبُعْدًا لِّقَوْمٍ لَّا يُؤْمِنُونَ (44) Hanyuma twararungitse intumwa zacu umwe inyuma y’uwundi, umwe muri iyo mirwi mugihe washikirwa n’intumwa yawo barayihakana duca tubakurikizako bamwe muribo n’abandi duca tubagira kuba arivyo biganiro kuribo, rero ihonywa ryabo bantu ryarabashikiye abo bantu batemera Imana yabo y’ukuri |
ثُمَّ أَرْسَلْنَا مُوسَىٰ وَأَخَاهُ هَارُونَ بِآيَاتِنَا وَسُلْطَانٍ مُّبِينٍ (45) Munyuma twararungitse intumwa y’Imana Mussa (iii) hamwe na mwene wabo Haruna (iii) bafise n’ibitangaro hamwe n’ivyemezo biri k’umugaragaro |
إِلَىٰ فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا عَالِينَ (46) Nokwa Fir’auni n’abategetsi biwe bakuru bakuru mugabo bari mubantu bishima kandi b’amanyama |
فَقَالُوا أَنُؤْمِنُ لِبَشَرَيْنِ مِثْلِنَا وَقَوْمُهُمَا لَنَا عَابِدُونَ (47) Bavuze bati:- twaremye abantu bameze nkatwe bakaba kandi bari muncuti zabo kandi bari mubaja bacu |
فَكَذَّبُوهُمَا فَكَانُوا مِنَ الْمُهْلَكِينَ (48) Rero barabahakanye icese nukuba mubantu bahonejwe |
وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ (49) Ntankeka rero twarahaye intumwa y’Imana Mussa (iii) igitabu kugira ngo bashobore kurongoka |
وَجَعَلْنَا ابْنَ مَرْيَمَ وَأُمَّهُ آيَةً وَآوَيْنَاهُمَا إِلَىٰ رَبْوَةٍ ذَاتِ قَرَارٍ وَمَعِينٍ (50) Twaciye tugira umwana wa Mariyamu (iii) hamwe nanyina wiwe kuba ari ikimenyetso nukubaha ubuhungiro bwokuja ahantu hataramutse h’umutekano ntangere hamwe n’isoko ry’amazi |
يَا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا ۖ إِنِّي بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ (51) Mwebwe ntumwa z’Imana, nimufungure ibifungurwa vyiza kandi mugire ibikorwa vyiza, mu vy’ukuri jewe ndafise ubumenyi bw’ivyo mugira vyose |
وَإِنَّ هَٰذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاتَّقُونِ (52) Mu vy’ukuri aba bantu banyu n’abantu bamwe, nanje nd’Umuremyi wanyu, rero nimuntinye |
فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُم بَيْنَهُمْ زُبُرًا ۖ كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ (53) Mugabo bararicagaguye ijambo ryabo ryari hagati yabo barishira kure na kure, hanyuma umurwi umwe umwe waranezerejwe nivyo bafise |
فَذَرْهُمْ فِي غَمْرَتِهِمْ حَتَّىٰ حِينٍ (54) Ni mubareke nuko kutibuka kwabo kugeza kugihe cagenywe |
أَيَحْسَبُونَ أَنَّمَا نُمِدُّهُم بِهِ مِن مَّالٍ وَبَنِينَ (55) Mbega bariyumvira muvyo twabahaye mumatungo hamwe n’ibibondo |
نُسَارِعُ لَهُمْ فِي الْخَيْرَاتِ ۚ بَل لَّا يَشْعُرُونَ (56) Egome, tubatanguriza kubaha mubintu vyiza mugabo ntavyo bazi |
إِنَّ الَّذِينَ هُم مِّنْ خَشْيَةِ رَبِّهِم مُّشْفِقُونَ (57) Mu vy’ukuri abo batinya Umuremyi wabo n’abagamburutsi |
وَالَّذِينَ هُم بِآيَاتِ رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ (58) Nabo amajambo y’Umuremyi wabo bayemera |
وَالَّذِينَ هُم بِرَبِّهِمْ لَا يُشْرِكُونَ (59) Nabo Umuremyi wabo batamu gereranya n’ibindi bintu |
وَالَّذِينَ يُؤْتُونَ مَا آتَوا وَّقُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلَىٰ رَبِّهِمْ رَاجِعُونَ (60) Nabo batanga muvyo bahawe n’Imana, mugihe imitima yabo itinya kubera yuko bazosubizwa ku Muremyi wabo |
أُولَٰئِكَ يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَهُمْ لَهَا سَابِقُونَ (61) Abo bose nibo bagira umwete w’ibikorwa mubintu vy’ineza kandi nibo baja imbere muri ivyo bikorwa |
وَلَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۖ وَلَدَيْنَا كِتَابٌ يَنطِقُ بِالْحَقِّ ۚ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ (62) Natwe ntiduhatagiza umutima w’umuntu atari nkuko wifashe wonyene kandi turafise igitabu kivugisha ukuri, rero ntibazo hemukirwa |
بَلْ قُلُوبُهُمْ فِي غَمْرَةٍ مِّنْ هَٰذَا وَلَهُمْ أَعْمَالٌ مِّن دُونِ ذَٰلِكَ هُمْ لَهَا عَامِلُونَ (63) Mugabo imitima yabo isamajijwe nivyo nyene kandi barafise ibikorwa bagira bitari ivyo |
حَتَّىٰ إِذَا أَخَذْنَا مُتْرَفِيهِم بِالْعَذَابِ إِذَا هُمْ يَجْأَرُونَ (64) Kugeza aho tuzoba hamagarira mubihano bamwe muba nezereza babo, aho niho bazokoma induru |
لَا تَجْأَرُوا الْيَوْمَ ۖ إِنَّكُم مِّنَّا لَا تُنصَرُونَ (65) Ntimukome induru kuri uno musi, ntankeka mwebwe ntimuzofashwa na twebwe |
قَدْ كَانَتْ آيَاتِي تُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ فَكُنتُمْ عَلَىٰ أَعْقَابِكُمْ تَنكِصُونَ (66) Mu vy’ukuri amajambo yanje yarasomwa kuri mwebwe mugabo mwaca musubira inyuma n’ibitsintsiri vyanyu |
مُسْتَكْبِرِينَ بِهِ سَامِرًا تَهْجُرُونَ (67) Mwishima muganira mw’ijoro kuri iyi Qur’aani muyikengera |
أَفَلَمْ يَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ أَمْ جَاءَهُم مَّا لَمْ يَأْتِ آبَاءَهُمُ الْأَوَّلِينَ (68) Mbega ntibiyumviriye ijambo canke bashikiriwe n’ibitashikiye abavyeyi babo baho hambere |
أَمْ لَمْ يَعْرِفُوا رَسُولَهُمْ فَهُمْ لَهُ مُنكِرُونَ (69) Canke ntibamenye intumwa yabo kukaba arico gituma bamuhakana |
أَمْ يَقُولُونَ بِهِ جِنَّةٌ ۚ بَلْ جَاءَهُم بِالْحَقِّ وَأَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كَارِهُونَ (70) Canke bavuga yuko ari umusazi ahubwo yabashikiye munzira y’ukuri kandi benshi muribo nabanka ukuri aho kuri |
وَلَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْوَاءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ وَمَن فِيهِنَّ ۚ بَلْ أَتَيْنَاهُم بِذِكْرِهِمْ فَهُمْ عَن ذِكْرِهِم مُّعْرِضُونَ (71) Iyo hakurikizwa ukuri ivyo bipfuza vy’Amajuru n’Isi vyari kwononekara hamwe n’ibiri murivyo vyose, mugabo twarabazaniye icibutso cabo nabo bagishira kure nico cibutso cabo |
أَمْ تَسْأَلُهُمْ خَرْجًا فَخَرَاجُ رَبِّكَ خَيْرٌ ۖ وَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ (72) Canke urabasaba impembo, mugabo impembo y’Umuremyi wawe niyo nziza gusumba, nayo niyo nziza mubatanzi b’imigisha yayo |
وَإِنَّكَ لَتَدْعُوهُمْ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ (73) Mu vy’ukuri wewe ubahamagarira munzira igororotse |
وَإِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ عَنِ الصِّرَاطِ لَنَاكِبُونَ (74) Na bamwe batemera umusi w’umuhero w’Isi bari kure niyi nzira igororotse |
۞ وَلَوْ رَحِمْنَاهُمْ وَكَشَفْنَا مَا بِهِم مِّن ضُرٍّ لَّلَجُّوا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ (75) Naho twari kubasabira impuhwe nukubakurira ingorane zabo bafise ntankeka bari kubandanya muri iyo nzira y’ubuzimire bwabo naho borengana bari muri ayo mabi yabo barimwo |
وَلَقَدْ أَخَذْنَاهُم بِالْعَذَابِ فَمَا اسْتَكَانُوا لِرَبِّهِمْ وَمَا يَتَضَرَّعُونَ (76) Mu vy’ukuri twarabahanye mugabo ntibigeze batumbera ku Muremyi wabo canke ngo bayigamburukire |
حَتَّىٰ إِذَا فَتَحْنَا عَلَيْهِم بَابًا ذَا عَذَابٍ شَدِيدٍ إِذَا هُمْ فِيهِ مُبْلِسُونَ (77) Kugeza aho twabugurira umuryango w’ibihano bikaze cane, aho niho baciye bihebura |
وَهُوَ الَّذِي أَنشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ ۚ قَلِيلًا مَّا تَشْكُرُونَ (78) Nayo niyo yabaremeye amatwi n’amaso hamwe n’imitima, mugabo nibakeyi cane bashima |
وَهُوَ الَّذِي ذَرَأَكُمْ فِي الْأَرْضِ وَإِلَيْهِ تُحْشَرُونَ (79) Nayo niyo yabakwirije kuri iy’Isi kandi n’iwe niho muzokoranywa |
وَهُوَ الَّذِي يُحْيِي وَيُمِيتُ وَلَهُ اخْتِلَافُ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ ۚ أَفَلَا تَعْقِلُونَ (80) Nayo niyo irema igatako ikica, n’ihindagurika ry’ibintu vyose haba ihindagurika ry’Ijoro canke ihindagurika ry’Umutaga vyose nirwiwe, mbega mwebwe ntimutegera |
بَلْ قَالُوا مِثْلَ مَا قَالَ الْأَوَّلُونَ (81) Ahubwo bavuga yuko ivyavuzwe n’abantu baho hambere |
قَالُوا أَإِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَعِظَامًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ (82) Bavuze bati:- mbega nitwasandaba n’ukuba ivu n’amagufa masa, niho tuzozurwa |
لَقَدْ وُعِدْنَا نَحْنُ وَآبَاؤُنَا هَٰذَا مِن قَبْلُ إِنْ هَٰذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ (83) Twaremerewe aho hambere ibi vyose twebwe hamwe n’abavyeyi bacu, mugabo ibi vyose ntivyabayeho mugabo n’inkuru z’ububeshi zabaho hambere |
قُل لِّمَنِ الْأَرْضُ وَمَن فِيهَا إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ (84) Nuvuge uti:- iy’Isi turiko n’ibirimwo vyose nivyande? Nimwaba muzi n’ikintu nakimwe |
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ ۚ قُلْ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ (85) Nabo bazokwishura bati:- ni vy’Imana, na wewe nuvuge uti:- mbega mwebwe ntimwibuka |
قُلْ مَن رَّبُّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَرَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ (86) Vuga uti:- ni nde muremyi w’Amajuru yose uko ari indwi n’Umuremyi w’inyegamo yiwe y’iteka |
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ ۚ قُلْ أَفَلَا تَتَّقُونَ (87) Bazokwishura bati:- ni vy’Imana nawe nubishure uti :- mbega ntimuyitinya |
قُلْ مَن بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْءٍ وَهُوَ يُجِيرُ وَلَا يُجَارُ عَلَيْهِ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ (88) Vuga uti:- ni nde mukuboko kwiwe harimwo ubwami bw’ibintu vyose, nawe akaba ariwe acungereye ibintu vyose, kandi ntagicungerewe gusumbawe nimwaba mufise ubumenyi buhagije |
سَيَقُولُونَ لِلَّهِ ۚ قُلْ فَأَنَّىٰ تُسْحَرُونَ (89) Nabo bazokwishura bati :- ubwo bubasha nubw’Imana nawe nuvuge uti :- none ni kuki muhendwa gutyo |
بَلْ أَتَيْنَاهُم بِالْحَقِّ وَإِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ (90) Ahubwo twabazaniye ukuri kwama, mu vy’ukuri abo bantu n’ababeshi |
مَا اتَّخَذَ اللَّهُ مِن وَلَدٍ وَمَا كَانَ مَعَهُ مِنْ إِلَٰهٍ ۚ إِذًا لَّذَهَبَ كُلُّ إِلَٰهٍ بِمَا خَلَقَ وَلَعَلَا بَعْضُهُمْ عَلَىٰ بَعْضٍ ۚ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ (91) Imana ntiyihaye ikibondo, kandi ntiyari kumwe n’iyindi Mana, iyo biba gutyo ku Mana iyariyo yose yari kwitwarira muvyo yiremeye nabamwe muribo bari kunanirana n’abandi, Imana rero iri kure n’iryo hayagizwa bayihayagizako |
عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِكُونَ (92) Niyo nyene ubumenyi bw’ibiri mumbari hamwe n’ibiboneka, kandi niyo nyene iteka gusumba kuri abo bayi gereranyako n’ibindi bintu |
قُل رَّبِّ إِمَّا تُرِيَنِّي مَا يُوعَدُونَ (93) Vuga uti:- Muremyi wanje, iyo unyereka ibihano vyabo wemereye mubantu babi |
رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِي فِي الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ (94) Muremyi wanje, ntunshire mu bantu bahemukiye imitima yabo |
وَإِنَّا عَلَىٰ أَن نُّرِيَكَ مَا نَعِدُهُمْ لَقَادِرُونَ (95) Mu vy’ukuri twebwe mukukwereka ivyo twabemereye, turafise ubushobozi bwavyo |
ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ ۚ نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَصِفُونَ (96) Nukure ibintu bibi mukuriha ibikorwa vyiza, kuko twebwe turafise ubumenyi bw’ivyo bavuga vyose |
وَقُل رَّبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ (97) Kandi uvuge uti:- Muremyi wanje, ndikinze kuri wewe kubera amosha mabi y’amashetani |
وَأَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَن يَحْضُرُونِ (98) Kandi ndikinze kuri wewe Muremyi wanje kugira ngo ntibanyice |
حَتَّىٰ إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ (99) Kugeza aho umwe muribo ashikirwa n’urupfu akavuga ati :- Muremyi wanje, nunsubize kw’Isi |
لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ ۚ كَلَّا ۚ إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا ۖ وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَىٰ يَوْمِ يُبْعَثُونَ (100) Kugira ngo nkore ibikorwa vyiza vy’ubu, aho gukora ivyo nasigaje inyuma, oya ! mu vy’ukuri iri n’ijambo gusa uvuga kubwawe n’imbere yabo hariho ubundi buzima inyuma y’urupfu kugeza k’umusi wukuzurwa kw’abantu |
فَإِذَا نُفِخَ فِي الصُّورِ فَلَا أَنسَابَ بَيْنَهُمْ يَوْمَئِذٍ وَلَا يَتَسَاءَلُونَ (101) Mugihe hazovuzwa inzamba, aho niho hatazoba ubucuti hagati yabo kuri uwo musi kandi ntawuzobaza uwundi |
فَمَن ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (102) Nayo bamwe hazoba kuminzani y’ibikorwa vyabo biremereye, abo nibo bene intsinzi nyakuri |
وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَٰئِكَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ فِي جَهَنَّمَ خَالِدُونَ (103) Nayo abazoba bafise kuminzani yabo ihoyahoya abo bantu nibo bataye imitima yabo muruhombo n’ubwicaro bwabo nubwo mumuriro udahera witiriwe Jahannamu |
تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النَّارُ وَهُمْ فِيهَا كَالِحُونَ (104) Uwo muriro uzobabura amaso yabo nabo bazoba bari muriwo bahekenya amenyo yabo kubera ibihano bikaze cane |
أَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَىٰ عَلَيْكُمْ فَكُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ (105) Mbega ntamajambo yanje mwamye musomerwa namwe mugaca muyahakana |
قَالُوا رَبَّنَا غَلَبَتْ عَلَيْنَا شِقْوَتُنَا وَكُنَّا قَوْمًا ضَالِّينَ (106) Bavuze bati :- Muremyi wacu, twebwe twararengewe n’amabi yacu nukuba mubantu batakaye |
رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْهَا فَإِنْ عُدْنَا فَإِنَّا ظَالِمُونَ (107) Muremyi wacu, nudukure muri uwu muriro udahera, nitwasubira kugira ibindi bicumuro tuzoba twarahemukiye imitima yacu |
قَالَ اخْسَئُوا فِيهَا وَلَا تُكَلِّمُونِ (108) Imana ivuga iti:- nimugume muriwo kandi ntimumvugishe |
إِنَّهُ كَانَ فَرِيقٌ مِّنْ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ (109) Ntankeka hari umurwi w’abantu banje wavuga uti :- Muremyi wacu twebwe turemeye mugabo nutugirire ikigongwe n’Impuhwe zawe, kuko ari wewe mwiza w’impuhwe zose |
فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ سِخْرِيًّا حَتَّىٰ أَنسَوْكُمْ ذِكْرِي وَكُنتُم مِّنْهُمْ تَضْحَكُونَ (110) Mugabo mwebwe mwaraba jajuriyeko kugeza naho babibagiza kunyibuka kandi mwahora mubatwenga |
إِنِّي جَزَيْتُهُمُ الْيَوْمَ بِمَا صَبَرُوا أَنَّهُمْ هُمُ الْفَائِزُونَ (111) Mu vy’ukuri uno musi ndabahemvye Ijuru kubera ukwihangana kwanyu, kandi ntankeka abo bantu nibo bene intsinzi |
قَالَ كَمْ لَبِثْتُمْ فِي الْأَرْضِ عَدَدَ سِنِينَ (112) Imana izovumera iti:- mbega mwabaye kw’Isi imisi ingana gute muharuye kurugero rw’imyaka |
قَالُوا لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ فَاسْأَلِ الْعَادِّينَ (113) Bazokwishura bati:- twebwe twicaye ngaha kw’Isi umusi umwe gusa canke igice cawo, rero nimubabaze abagira ibiharuro |
قَالَ إِن لَّبِثْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا ۖ لَّوْ أَنَّكُمْ كُنتُمْ تَعْلَمُونَ (114) Izobishura iti:- mwebwe ntimwabaye kw’Isi atari ikiringo kigufiya gusa iyo muba mubizi |
أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُونَ (115) Mbega mwiyumviriye yuko twabaremeye ubusa yuko mutazosubizwa iwacu |
فَتَعَالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ ۖ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ (116) Haninahazwa Imana Umwami w’ukuri kuko atawundi asengwa bimwe vy’ukuri atariwe wenyene rudende gusa, Umuremyi w’inyegamo ry’iteka rihagije |
وَمَن يَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ لَا بُرْهَانَ لَهُ بِهِ فَإِنَّمَا حِسَابُهُ عِندَ رَبِّهِ ۚ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الْكَافِرُونَ (117) Nayo uwuyisenga hamwe n’Imana n’iyindi Mana nawe akaba atavyemezo afise kuri ibi, ntankeka iharurwa ryiwe riri ku Muremyi wiwe, mu vy’ukuri abahakanyi b’Imana y’ukuri ntaco bazoshikako |
وَقُل رَّبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَأَنتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ (118) Nawe nuvuge uti:- Muremyi wanje, nugirire ikigongwe uteko ubahe n’impuhwe zawe kuko ari wewe mwiza wizo mpuhwe |